Με την ευλογία του αγαπητού μας οικείου ποιμενάρχη, του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Δεβρών και Κιτσέβου κ. Τιμοθέου, ο Θεοφιλέστατος Γέροντάς, Επίσκοπος Αντανίας κ. Παρθένιος, μαζί με τους αδελφούς Αρχιμανδρίτες του Οικουμενικού Θρόνου, Κύριλλο και Ανατόλιο, καθώς και τον μοναχό Φιλάρετο, ήταν για λίγες ημέρες φιλοξενούμενοι του αγαπητού ιεράρχη, γνωστού σε ολόκληρο τον ορθόδοξο κόσμο, του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Διδυμοτείχου, Ορεστιάδος και Σουφλίου κ. Δαμασκηνού.
Μετά την θερμή υποδοχή την Παρασκευή από τον ευγενή οικοδεσπότη, ο Γέροντας και οι αδελφοί είχαν την ευλογημένη ευκαιρία να προσκυνήσουν τα μεγαλύτερα ιερά προσκυνήματα της ανατολικότερης επαρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος και να γνωρίσουν τους σημαντικότερους ναούς και τόπους των τριών πόλεων υπό την πνευματική καθοδήγηση του Αγίου Διδυμοτείχου.
Το Σάββατο, παραμονή της εορτής της Γεννήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου, στην Ιερά Μονή Δαδιάς, αφιερωμένη σε αυτό το σωτήριο γεγονός, στον επίσκοπό μας αποδόθηκε η τιμή να χοροστατήσει στον εορταστικό Εσπερινό. Μαζί με εκείνον και τον οικείο ιεράρχη, συνχοροστάτησε και ο αγαπητός Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Ναζιανζού κ. Αθηναγόρας, αρχιερέας του Οικουμενικού Πατριαρχείου, Αρχιγραμματέας της Επαρχιακής Συνόδου της Αρχιεπισκοπής Αμερικής.
Στο τέλος του Εσπερινού, ο Μητροπολίτης κ. Δαμασκηνός ευχαρίστησε τους δύο φιλοξενούμενες αρχιερείς, υπογραμμίζοντας για τον Γέροντά μας ότι «για μας είναι μια μεγάλη ευλογία σήμερα, αγαπητοί αδελφοί, με την ευλογία της αυτού Θειοτάτης Παναγιώτητος του Οικουμενικού μας Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου, τον οποίο είχαμε την δυνατότητα να σταματήσουμε και να συναναστραφώμε και να λάβουμε την ευλογία του προ ολίγων ημερών εις την Κωνσταντινούπολη κατά την διάρκεια των εργασιών της Ιεραρχίας του Οικουμενικού Θρόνου· έχουμε την χαρά και την δυνατότητα να φιλοξενούμε σήμερα κοντά μας δύο εκλεκτούς και λίαν αγαπητούς αδελφούς, τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Αντανίας και Ηγούμενο της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου Μπίγκορσκι από την Ιερά Αρχιεπισκοπή Αχρίδας, την κοινωνική Βόρεια Μακεδονία, κ. Παρθένιο…
Ο Θεοφιλέστατος διακρίνεται για το έργο το ποιμαντικό και κοινωνικό το οποίο επιτελεί σε μία περιοχή η οποία εν πολλοίς έχει πολλά κοινά στοιχεία με την περιοχή μας. Διότι είναι μία περιοχή στην οποία πλέον περισσότεροι είναι οι μουσουλμάνοι. Εκείνος μέσα σε αυτό τον χώρο και μέσα από δύσκολες συνθήκες καλλιεργεί την παρουσία την ορθόδοξη σε αυτή την ειδική παροχή. Δημιουργεί πνευματικές εστίες, τέσσερα μοναστήρια, ένα ανδρικό και τρία γυναικεία υπό την εποπτεία του. Και πάνω απ’ όλα είναι εκείνος ο οποίος μαζί με άλλους βεβαίως αρχιερείς οι οποίοι καλλιεργούν τον σύνδεσμο τον πνευματικό της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αχρίδος με το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο.»
Ο Μητροπολίτης κ. Δαμασκηνός, επίσης, υπογράμμισε ότι «η Παναγία είναι παρούσα για να μας ενώνει. Για να ενώνει τους ορθόδοξους λαούς μας. Για να μας φέρει τον καθένα κοντά στον άλλον και όλους μαζί κοντά στον Χριστό, τον Σωτήρα και Λυτρωτή μας… Πρέπει να το συνειδητοποιήσουμε αυτό ότι η ενότητα των ορθοδόξων εκκλησιών είναι κάτι παραπάνω από την ενότητα των λαών.»
Στη συνέχεια, έδωσε τον λόγο στον Γέροντά μας, τον Επίσκοπο κ. Παρθένιο, ο οποίος με ιδιαίτερη αγάπη ανταπέδωσε την προσφώνηση του Μητροπολίτη και επικεντρώθηκε περισσότερο στο θέμα της επιτακτικής ανάγκης για ενότητα μεταξύ των Ορθοδόξων αδελφών:
«Ἐξομολογεῖσθε τῷ Κυρίῳ, ὅτι χρηστός, ὅτι εἰς τὸν αἰῶνα τὸ ἔλεος αὐτοῦ. τίς λαλήσει τὰς δυναστείας τοῦ Κυρίου, ἀκουστὰς ποιήσει πάσας τὰς αἰνέσεις αὐτοῦ;»
Σεβασμιώτατε, αγαπητέ και Άγιε Μητροπολίτα Διδυμοτείχου, Ορεστιάδος και Σουφλίου, κύριε Δαμασκηνέ,
Θεοφιλέστατε, αγαπητέ και Άγιε Επίσκοπε Ναζιανζού, κύριε Αθηναγόρα,
Πανοσιολογιώτατε και Άγιε Ηγούμενε αυτής της Ιεράς Μονής της Γεννήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου – Δαδιάς, κύριε Θεόφιλε,
Σεβαστοί πατέρες,
Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές, σεμνοί προσκυνητές της Θεομήτορος,,
Ανακράζοντας και εμείς με πνευματική αγαλλίαση μαζί με τον Θεόπνευστο Ψαλμωδό, με βαθύτατο σεβασμό και απέραντη ευχαριστία, με ταπείνωση και αγάπη, σας απευθυνόμαστε, εκφράζοντας την ευγνωμοσύνη μας, αλλά ακόμη περισσότερο – τον θαυμασμό μας για την τιμή που μας κάνατε – να προσκληθούμε και να συμμετάσχουμε μαζί σας σε αυτήν την ιερά σύναξη, επ’ ευκαιρία της εορτής της Γεννήσεως της Θεοτόκου.
Πράγματι, για εμάς αποτελεί ιερά τιμή να συλλειτουργήσουμε μαζί σας, Άγιε Διδυμοτείχου, σε αυτήν την Ιερά και Θεοτοκοφύλακτη Μονή, αλλά και σε αυτήν την φωτεινή και ευλογημένη Μητρόπολη γενικά, όπου η άγρυπνη πατρική Σας ποιμαντορία και η αποστολική Σας αφοσίωση προς την Εκκλησία φέρουν πλούσιους καρπούς ευαγγελικής αγάπης και ενότητας εν Χριστώ. Είμαστε χαρούμενοι που έχουμε την τιμή να βρισκόμαστε στην παρουσία Σας και αυτήν τη στιγμή κατανοούμε τόσο ξεκάθαρα τα λόγια του Αποστόλου Πέτρου, τα οποία είπε κατά την Θεία Μεταμόρφωση – «Καλόν ἐστιν ἡμᾶς ὧδε εἶναι». Έχοντας επίγνωση για το σπουδαίο έργο που επιτελείτε ως ακούραστος εργάτης στο αμπέλι του Κυρίου, ως αμετακίνητος υπερασπιστής της αληθείας, αγωνιζόμενος με ζήλο για την ορθή και υγιή εκκλησιολογία και την εδραίωση της αρμονίας και της αδελφικής ομοφροσύνης μεταξύ των Ορθοδόξων Χριστιανών και των κατά τόπους Εκκλησιών, Σας αποδίδουμε τιμή και εκφράζουμε τον θαυμασμό μας.
Με ιδιαίτερη ευγνωμοσύνη θυμόμαστε την προσπάθειά Σας και τα έργα Σας, που επιτελέσατε με φροντίδα και αγάπη κατά τη δύσκολη περίοδο όταν η Εκκλησία μας βρισκόταν σε πολύπλευρη απομόνωση. Όταν πολλοί δεν ήθελαν καν να στρέψουν το βλέμμα προς εμάς, δείχνοντάς μας τον παγερό αέρα της αδιαφορίας, Еσείς επιδείξατε πραγματική αδελφική αγάπη και αποφασιστικότητα, απλώνοντάς μας το χέρι σε καιρό ανάγκης. Δεν είναι καθόλου ασήμαντο το γεγονός ότι ήσασταν ένας από αυτούς που εργάστηκαν σκληρά για την αποκατάσταση της πληρότητας της ενότητας στην Εκκλησία.
Η υψηλή εκκλησιαστική Σας συνείδηση, συνοδευόμενη από τις ακούραστες προσπάθειες και τους κόπους σας, σε αυτή την εποχή των έντονων αναταράξεων και προκλήσεων, είναι μεγάλης αξίας για όλους. Είστε ένας από τους πιο ένθερμους κήρυκες και εργάτες του ότι η αληθινή ενότητα στην Εκκλησία επιτυγχάνεται με θυσία και υπακοή στους Ιερούς Κανόνες και την Ιερά Παράδοση, που μιλούν για την αναγκαία τιμή και ενότητα γύρω από τον Πρώτο Θρόνο της Ορθοδοξίας, το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Η δράση Σας με αποστολικό πνεύμα και σε συμφωνία με τους Αγίους Πατέρες, υπενθυμίζει ότι η Εκκλησία του Χριστού δεν κυβερνάται από το πνεύμα της κοσμικής εξουσίας και δύναμης, αλλά από το πνεύμα της αυτοθυσιαστικής αγάπης. Και η αγάπη γεννιέται στη φάτνη του αμοιβαίου σεβασμού και της ευθύνης προς την Παράδοση της Εκκλησίας, στο να στώμεν καλώς στην αλήθεια.
Στεκόμαστε απόψε μαζί στον σεπτό Ναό αυτής της Ιεράς Μονής της Θεομήτορος, ώστε να εορτάσουμε με βαθιά ευγνωμοσύνη και χαρά τη μεγάλη εορτή της Γεννήσεως της Παναγίας μας. Αυτή η φωτεινή εορτή, αυτή η αυγή της νέας και μυστηριακής Ημέρας, μας υπενθυμίζει το θαύμα της Θείας Πρόνοιας και τη δύναμη της υπακοής και της ταπείνωσης. Διότι, αυτή είναι η εορτή της ανθρώπινης απάντησης στην κλήση του Θεού. Όπως η Παναγία, ήδη μέσω των γονέων της – των Δικαίων Ιωακείμ και Άννας, με την ταπείνωσή της και την υπακοή της, αποδέχθηκε το σχέδιο του Θεού για τη σωτηρία του κόσμου, έτσι κι εμείς καλούμαστε να απαντήσουμε στην κλήση του Θεού, με ταπείνωση και εμπιστοσύνη στην Οικονομία του Θεού.
Η Γέννηση της Παναγίας είναι το γεγονός με το οποίο ξεκινά η ανακαίνιση της ανθρώπινης φύσης και αρχίζει η πορεία προς τη θέωση. Με τη γέννηση της Αγνής Παρθένου, ο Θεός προετοιμάζει το σκεύος άξιο για την ενανθρώπηση του Υιού Του, αλλά και θέτει την αρχή της νέας δημιουργίας. Αυτή, όντας άμωμη και αναμάρτητη, φέρει μέσα της την ανακαίνιση της δικής μας ουσίας. Η Γέννηση που εορτάζουμε σήμερα προμηνύει αυτό που η Σοφία και ο Λόγος του Θεού θα επιτύχει με την ενανθρώπηση, το πάθος και την ανάστασή Του – δηλαδή την προοπτική της πλήρους θέωσης της ανθρωπότητας.
Σήμερα λειτουργούμε κοντά στο ιστορικό μέρος όπου διεξήχθη η γνωστή Μάχη του Έβρου, ένα από τα καθοριστικά γεγονότα που έφερε ριζικές αλλαγές στη μοίρα των Βαλκάνιων Χριστιανών. Όπως μαρτυρούν οι ιστορικές καταγραφές, αν και πολύ πιο πολυάριθμοι από τους Οθωμανούς, οι Χριστιανοί υπέστησαν σκληρή ήττα. Αυτό συνέβη όχι από έλλειψη δύναμης, αλλά από Θεία παραχώρηση λόγω της διχόνοιας και της εσωτερικής διαίρεσης των Ορθοδόξων αδελφών. Αυτό το ιστορικό μάθημα, αν και μακρινό χρονικά, παραμένει επίκαιρο και στις ημέρες μας, και πρέπει να μας χρησιμεύσει ως ώθηση και υπενθύμιση ότι μόνο μέσα από την ενότητα και την αλληλοαγάπη μπορούμε να επιβιώσουμε και να παρουσιαστούμε στον κόσμο ως μαθητές Εκείνου που μας έδωσε την εντολή: «ἵνα ἀγαπᾶτε ἀλλήλους, καθὼς ἠγάπησα ὑμᾶς ἵνα καὶ ὑμεῖς ἀγαπᾶτε ἀλλήλους» (Ιω. 13:34). Άλλωστε, όπως μαρτυρεί η ιστορία, όχι μόνο κατά τον καιρό της Μάχης του Έβρου, αλλά και σε πολλές άλλες στιγμές, ο διχασμός μεταξύ των Χριστιανών οδήγησε σε πτώση και συμφορά.
Και σήμερα, όπως και τότε, οι Χριστιανοί αντιμετωπίζουν πειρασμούς και προκλήσεις, ιδίως το μεγαλύτερο πρόβλημα – τη διαίρεση και την έλλειψη σεβασμού προς την αιώνια τάξη στην Εκκλησία, που θεμελίωσαν οι Άγιοι Πατέρες και η Ιερά Παράδοση. Γι’ αυτό, στο φως αυτής της ιστορικής εμπειρίας, είναι αναγκαίο να ενισχύουμε και να υπερασπιζόμαστε την πίστη που μας παραδόθηκε με μεγάλες θυσίες και αγώνες, και να επιδιώκουμε την πνευματική ανανέωση, μη επιτρέποντας να μας κυριεύσουν οι πειρασμοί της διχονοίας, της ανυπακοής, της κοσμικής εξουσίας και των προσωπικών συμφερόντων. Διότι, το αληθινό πνεύμα της πατερικής μας παράδοσης δεν βρίσκεται στις εξωτερικές πολιτικές δομές, αλλά στην πιστότητα προς την ορθόδοξη πίστη και τον τρόπο ζωής που μας παρέδωσαν οι Άγιοι Πατέρες μας.
Εμείς, ως κληρονόμοι αυτής της πολύτιμης πνευματικής κληρονομιάς, καλούμαστε να παραμείνουμε πιστοί στην ενότητα και την αγάπη που χαρακτηρίζει την Αγία μας Εκκλησία, από τις απαρχές της έως τις ημέρες μας, μέχρι και τους Αγίους που συναντήσαμε. Και όπως η Παναγία ανέλαβε τον αγώνα της μητρότητας για όλον τον κόσμο, έτσι και εμείς, πρώτα ο κλήρος της Εκκλησίας, καλούμαστε να φέρουμε την ευθύνη για τη διατήρηση της τάξεώς της, της πνευματικής της δομής, έχοντας κατά νου ότι ο Λόγος του Θεού την «ἐκτήσατο τῷ τιμίῳ Αὐτοῦ αἵματι».
Με αυτές τις σκέψεις και ευχές, θέλουμε ακόμη μία φορά να σας ευχαριστήσουμε για την τιμή που μας κάνατε να είμαστε μέρος αυτής της εορταστικής πανήγυρης. Είθε ο Θεός να Σας χαρίσει, Άγιε Διδυμοτείχου, μακροημέρευση, ισχυρή υγεία και άφθονη χάρη, ώστε να συνεχίσετε για πολλά ακόμη χρόνια την ακούραστη αρχιερατική σας διακονία. Αποτελείτε έμπνευση για όλους μας, και με τη μαρτυρία Σας για την αγάπη και την υπακοή προς την Εκκλησία, με τη θαυμαστή Σας μεγαλοψυχία και σοφία, μας υπενθυμίζετε την αληθινή φύση της διακονίας μας στο Σώμα του Χριστού.
Έχουμε επίσης την τιμή να σας μεταφέρουμε και τους αδελφικούς χαιρετισμούς και ευχές του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου μας, τον Άγιο Δεβρών και Κιτσέβου κ. Τιμοθέου, με την ευλογία του οποίου βρισκόμαστε εδώ.
Απευθύνουμε εγκάρδιες ευχές και προσευχές και προς όλους εσάς που είστε παρόντες εδώ, ευχόμενοι η Παναγία να σας προστατεύει και να σας ευλογεί, και να σας οδηγεί πάντα στις προσωπικές σας αναβάσεις προς τον Χριστό. Είθε η χάρη και η προστασία της να είναι μαζί σας και με τον πιστό λαό αυτής της Επαρχίας, και να ενδυναμώσει τη μαρτυρία μας για την αγάπη και την ενότητα στον Χριστό.
Σας ευχαριστώ.
Το λειτουργικό συλλείτουργο στο πνεύμα της Ορθόδοξης ενότητας συνεχίστηκε και την επόμενη ημέρα, την Κυριακή, όταν στη Ιερά Μονή Δαδιάς έφθασε και ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Ίμβρου και Τενέδου κ. Κύριλλος, ως απεσταλμένος της Αυτού Θειοτάτης Παναγιότητος, του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου. Προεξάρχοντας στη Θεία Ευχαριστία, ο Άγιος Ίμβρου, συλλειτουργώντας με τον Άγιο Διδυμοτείχου και τον Άγιο Αντανίας, μαζί με τους αδελφούς Αρχιμανδρίτες Κύριλλο και Ανατόλιο και τους αδελφούς της Μονής, προσέφερε στον Κύριο την αναίμακτη θυσία για τη σωτηρία του κόσμου.
Στο τέλος, απευθύνουμε την πιο βαθιά μας ευγνωμοσύνη στον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη κ. Δαμασκηνό για την εγκάρδια πρόσκλησή του, την εξαιρετική φιλοξενία και το θερμό αδελφικό καλωσόρισμα. Η ταπεινή και ζήλου γεμάτη διακονία του, συνοδευόμενη από διαρκή φροντίδα και σεβασμό προς όλους μας, αποτελεί αληθινό παράδειγμα αρχιποιμαντικής αγάπης και αφοσίωσης. Ήμασταν απείρως ευλογημένοι που ήμασταν μέρος αυτής της ιεράς κοινωνίας και προσευχόμαστε στον Κύριο να τον ανταμείψει με υγεία και δύναμη, ώστε να συνεχίσει το ευλογημένο αρχιποιμαντικό του έργο, προς δόξαν της Εκκλησίας του Θεού και σωτηρία όσο το δυνατόν περισσότερων ψυχών.
