Βιογραφικό

Ο Γέροντας και ο Ηγούμενος της Ιεράς Μονής του Τιμίου Προδρόμου – Μπίγκορσκι, ο Επίσκοπος Αντανίας κ. Παρθένιος (Fidanovski), γεννήθηκε στις 29 Οκτωβρίου 1970, στη Μπίτολα, σε ορθόδοξη οικογένεια η οποία με ζήλο καλλιεργούσε τις παραδοσιακές χριστιανικές αξίες, καθώς και το πατριωτικό πνεύμα και την αγάπη για την ελευθερία. Από την πρώιμη παιδική ηλικία θηλασμένος με έντονη αγάπη για τον Θεό, ξεκινά την πνευματική του οδό, πρώτα στο θεολογικό σχολείο του Αγίου Κλήμη Αχρίδος στο Drachevo Σκοπίων. Στη συνέχεια, κινούμενος απ’ την δίψα για μεγαλύτερη πνευματική γνώση, τελειώνει την Ορθόδοξη Θεολογική Σχολή των Σκοπίων, με διπλωματική εργασία αφιερωμένη στον Άγιο Ιωάννη Πρόδρομο και Βαπτιστή.

Επίσκοπος Αντανίας κ. Παρθένιος, Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Μπίγκορσκι

Ωστόσο, η Πρόνοια του Θεού ήθελε αυτός άμεσα και βαθύτερα να γνωρίσει την ορθόδοξη πνευματική και μοναχική εμπειρία, φέρνοντάς τον στη Ιερά Μονή του Οσίου Γρηγορίου στο Άγιο Όρος, όπου έμεινε επί ένα χρονικό διάστημα, κάτω από τη σοφή πνευματική καθοδήγηση του αειμνήστου Γέροντος Γεωργίου Καψάνη. Κληρονομώντας την ευλογία του, μετά την επιστροφή του στην Πατρίδα, στα τέλη Ιουλίου 1995, το αγόρι από τη Μπίτολα, τότε ο 24χρονος Zoran Fidanovski, με την ευλογία του αρμόδιου Μητροπολίτη Δεβρών και Κιτσέβου, κ. Τιμοθέου, ξεκινά την μοναχική του αφοσίωση για ανακαίνιση και συνέχεια της αιωνίας πνευματικής παραδόσεως στην ιστορική και σπουδαία Μονή Μπίγκορσκι. Αυτή η πνευματική αποκατάσταση ήταν περισσότερο από αναγκαία, διότι μετά την ανάπαυση του τελευταίου μοναχού και Ηγουμένου του, π. Σπυρίδωνα, το 1948, η μοναχική ζωή στη Μπίγκορσκι είχε τελείως σβηστεί, και οι ακολουθίες και οι ιερουργίες – είχαν διακοπεί. Ο ναός του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου ήταν εντελώς παραμελημένος και ακάθαρτος, η πτέρυγα Κάτω Παλάτι – μόνο ένα ανεπαρκές χτισμένο κτίριο· η πτέρυγα Άνω Παλάτι – σε κατάσταση καταστροφής, χωρίς επαρκή ηλεκτρική εγκατάσταση, χωρίς δίκτυο ύδρευσης, δεν υπήρχαν ούτε βασικές συνθήκες διαβίωσης. Η πνευματικότητα ήταν εντελώς νεκρή.

Ο Γέροντας Παρθένιος εκάρη στις 5 Αυγούστου 1995, την παραμονή της μνήμης της Αγίας Μάρτυρος Χριστίνας, απ’ τον Μητροπολίτη κ. Τιμόθεο. Την επόμενη μέρα χειροτονήθηκε ιεροδιάκονος, και το ίδιο έτος στις 9 Αυγούστου, στον ναό της Παναγίας Περιβλέπτου στην Αχρίδα – ιερομόναχος. Το επόμενο έτος, στην πανήγυρη του Γενεθλίου του Αγίου Ιωάννου Προδρόμου και Βαπτιστού, χειροθετήθηκε Ηγούμενος, και το 1998, με συνοδική απόφαση αξιώθηκε με το οφφίκιο του Αρχιμανδρίτη.

Στιγμιότυπο από την κουρά του Επισκόπυ Παρθενίου

Η πάνσοφος Πρόνοια του Θεού η οποία οικοδομεί και καθοδηγεί τα πάντα προς σωτηρία του ανθρωπίνου γένους, στις 12 Ιουλίου 2020 ακόμη μια φορά έδειξε την λαμπρή της φιλανθρωπία. Ο αρχαίος και πανένδοξος ναός της Σοφίας του Θεού, το καθολικό επίκεντρο των αχριδινών αρχιεπισκόπων, ο απαραβίαστος μάρτυρας της εκκλησιαστικής μας ιστορίας – έγινε οικοδεσπότης και μνημείο για ακόμα ένα γεγονός σε συμφωνία ουρανού και γης. Σε παλλαϊκή κρατική και εκκλησιαστική πανήγυρη, στην Αγία Σοφία Αχρίδος, επί τη μνήμη των Αγίων ενδόξων και πρωτοκοριφαίων Αποστόλων Πέτρου και Παύλου, ο αγαπημένος μας πνευματικός πατέρας, γέροντας και ηγούμενος Παρθένιος ανέλαβε στα πλάτη του τον σταυρό της αποστολικής διακονίας και χειροτονήθηκε στον υψηλότερο ιερατικό βαθμό – τον επισκοπικό, λαμβάνοντας τον τίτλο επίσκοπο Αντανίας, κατά το πάλαι ένδοξο εκκλησιαστικό κένδρο Αντανία.

Στιγμή από την χειροτονία του Επισκόπου Παρθενίου, 12 Ιουλίου 2020

Με την έλευση του Ηγουμένου Παρθενίου στην Μονή, μετά από μακρά περίοδο πνευματικής στασιμότητας και υλικής παραμέλησης της Μονής, κατά την εποχή του προηγούμενου άθεου κοινωνικού καθεστώτος, άρχισε η ανάσταση της μοναχικής ζωής. Γνωρίζοντας πως η πνευματική αποκατάσταση κάθε Μονής αρχίζει, πρώτα απ’ όλα, με την ανανέωση της λειτουργικής ζωής, ο πατήρ Παρθένιος εισάγει τον κανονικό κύκλο ορθόδοξης λατρείας, σύμφωνα με το τυπικό του Άθωνος και την τάξη της Εκκλησίας Χριστού. Σε σύντομο χρονικό διάστημα, παρατηρούνται και οι πρώτοι πνευματικοί καρποί: η αδελφότητα πολλαπλασιάζεται και σήμερα έχει σχεδόν τριάντα μέλη και είναι μία από τις μεγαλύτερες μοναχικές αδελφότητες στα Βαλκάνια. Βεβαίως, το ιδιαίτερο και το πιο πολύτιμο δώρο του Θεού και ευλογία για την Ιερά Μονή Μπίγκορσκι είναι η ανακαίνιση της πνευματική καθοδηγήσεως και του ησυχασμού, που είναι το στεφάνι του πνευματικού αγώνα. Σήμερα, ο Γέροντας Παρθένιος, εκτός από την Μονή Μπίγκορσκι, είναι πνευματικός τριών άλλων, γυναικείων Μονών: της Μονής Ράιτσιτσα, αφιερωμένης στον Άγιο Γεώργιο τον Τροπαιοφόρο, της Μονής Ευαγγελισμού της Θεοτόκου – Πρέτσιστα του Κιτσέβου και της Μονής του Αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου στο Knezhino του Κιτσέβου, των οποίων η μοναχική ζωή συνεχίστηκε ακριβώς με τις προσπάθειες του Γέροντα κατόπιν αιτήματος του Μητροπολίτη κ. Τιμοθέου.

Εν τω μεταξύ, δεν έλειψαν και οι καρποί της υλικής ανακαινίσεως. Για λίγο περισσότερο από δύο δεκαετίες αδιάλειπτης εργασίας, ο Γέροντας Παρθένιος και η εν Χριστώ αδελφότητά του, με τη βοήθεια του Θεού, κατάφεραν όχι μόνο να αποκαταστήσουν την παλιά δόξα και την ομορφιά της Μονής, αλλά και να αυξήσουν περαιτέρω τη ωραιότητα του οίκου του Θεού. Επενδύοντας πλήρως το εαυτό του στο έργο της αποκαταστάσεως της πρώην αξιοπρέπειας της Μονής Μπίγκορσκι, ο Ηγούμενος Παρθένιος συνεχίζει την αποστολή των ενδόξων προκατόχων του. Ως αποτέλεσμα της αφοσίωσης και της δέσμευσής του, το 2001, σε αυτή την ιδιαίτερα δύσκολη και αβέβαιη εποχή λόγω του πολέμου με τους Αλβανούς, εντελώς ανανεώθηκε και πνευματικά αναβίωσε το Μετόχι – το γυναικείο μοναστήρι αφιερωμένο στον Άγιο Μεγαλομάρτυρα και Τροπαιοφόρο Γεώργιο στο χωριό Rajchica, όπου σήμερα αγωνίζονται δώδεκα μοναχές. Μόλις δύο χρόνια αργότερα, μαζί με τη μοναχική αδελφότητά του, ασχολείται με ένα περίπλοκο και αρκετά επίπονο έργο για πλήρη αποκατάσταση της αυθεντικής εμφανίσεως του Κάτω Παλατιού – του ξενώνα που καταστράφηκε σε πυρκαγιά το 1912. Το έργο του στέφθηκε το 2006, με επίσημη εγκαίνια του νέου επιβλητικού κτιρίου. Μετά το έργο αυτό, ο Ηγούμενος Παρθένιος αφοσιωμένος αφιερώνεται σε ένα νέο κατασκευαστικό έργο. Το 2009, λόγω σειράς περιστάσεων, συμπεριλαμβανομένης της μεγάλης πυρκαγιάς στο Άνω Παλάτι, ξεκινά η κατασκευή μίας καινούριας πτέρυγας – του Ανατολικού Παλατιού. Παράλληλα μ’ αυτό γίνεται και η αυθεντική ανακαίνιση του καμένου Άνω Παλατιού, κάτω από το άγρυπνο μάτι του π. Παρθενίου, ο οποίος δεν επιτρέπει παραχωρήσεις από τη μοναδική αρχιτεκτονική της πτέρυγας. Μετά από πέντε χρόνια εντατικής οικοδομήσεως, τα αποτελέσματα είναι ορατά στη αναγνωρίσιμη εμφάνιση του νέου ξενώνα, ο οποίος είχε αναβαθμιστεί στα παλιά τείχη που επέζησαν της πυρκαγιάς. Ταυτοχρόνως, ο Επίσκοπος Παρθένιος αναλαμβάνει επίσης νέα κατασκευαστικά έργα, όπως είναι ο εντυπωσιακός ξύλινος ναός αφιερωμένος στον Άγιο Σεραφείμ του Σάρωφ, στη σκήτη δίπλα στο κήπο του Μοναστηριού· η οικοδόμηση της όμορφης εκκλησίας σε βυζαντινό στυλ στο χωριό Ρόστουσε, αφιερωμένης στην Παναγία, και επίσης η οικοδόμηση του καινούριο μετοχιού των Αγίων ισαποστόλων Κυρίλλου και Μεθοδίου στο χωριό Μπίτουσε, όπου ο Γέροντας, με το οραματικό πνεύμα του, ετοιμάζει μια θέση για πνευματική διαπαιδαγώγηση των παιδιών.

Ασυγκρίτως μεγαλύτερη σημασία, όμως, από τα κατασκευαστικά έργα, έχει η πνευματική και η κοινωνική αποστολή του, πραγματοποιημένη με αμετάβλητη ένταση στις τελευταίες δύο δεκαετίες. Ως έμπειρος και μορφωμένος πνευματικός, ο π. Παρθένιος με ακραία αυταπάρνηση και θυσία για τους άλλους και για την Πατρίδα, επενδύθηκε σε αυτή τη δύσκολη, αλλά ευγενή αποστολή, βοηθώντας χιλιάδες ψυχές από το κράτος μας και ευρύτερα, να βρουν παρηγοριά, ηρεμία και λύση των προβλημάτων της ζωής σ’ αυτή την εποχή μεγάλης πνευματικής κρίσεως και γενικής παρακμής των ηθικών αξιών. Χάρη της πνευματικής διαφωτίσεως και της ενεργητικής ποιμαντικής και ανθρωπιστικής δραστηριότητας του π. Παρθενίου, αυξάνεται όλο και περισσότερο ο αριθμός των οικογενειών και των ανθρώπων που έχουν σωθεί και διαφύγει από την άκρη της απώλειας. Ιδιαιτέρως σημαντική είναι η δράση του Επισκόπου Παρθενίου για την παροχή βοηθείας στους ανθρώπους, κυρίως από τις νεότερες γενιές, οι οποίοι έχουν πέσει στις σοβαρές κακίες του εθισμού στα ναρκωτικά, στο αλκοολισμό, στα τυχερά παιχνίδια και ούτω καθεξής. Εκατοντάδες και εκατοντάδες νεαρές ψυχές όχι μόνο κατάφεραν να απαλλαχτούν από τα χέρια της καταστροφής και του θανάτου, αλλά κατάφεραν και να αποκατασταθούν πλήρως και να αποκαταστήσουν τις κοινωνικές τους δυνατότητες και έτσι να γίνουν χρήσιμα μέλη της κοινωνίας μας. Η φροντίδα του Επισκόπου Παρθενίου γι’ αυτές τις ψυχές δεν τελειώνει ακόμα και μετά την αναχώρησή τους απ’ τη Μονή. Αυτός διατηρεί τακτική επαφή μαζί τους και συνεχίζει να τους βοηθά με όσο μπορεί. Πολλοί απ’ αυτούς, χάρη σ’ αυτόν, έγιναν υγιείς και ηθικές προσωπικότητες, δημιούργησαν οικογένειες και συμβάλλουν στο κοινό καλό της κοινότητας.

Ο Επίσκοπος Παρθένιος, με την πατρική του φροντίδα και στοργή, καλύπτει και εκείνους, που η δύσκολη οικονομική κατάσταση τους εμποδίζει να συνεχίζουν την εκπαίδευσή τους. Και χάρη στις καλές του επαφές με την Αθωνική μοναχική κοινότητα, καθώς και με ανώτερους κληρικούς της Εκκλησίας της Ελλάδος, μέχρι τώρα ήδη δώδεκα μαθητές και φοιτητές μας έχουν σπουδάσει στη γνωστή Θεολογική σχολή στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Ως μεγάλος λάτρης και γνώστης της ιστορίας και της πολιτιστικής κληρονομιάς μας, ο Επίσκοπος Παρθένιος συνεχώς προσπαθεί για μεγαλύτερη αναγνώριση και προβολή τους. Είναι ένας απ’ τους πιο αξιόλογους κληρικούς της Εκκλησίας που κατέβαλαν προσπάθειες να επαναφέρουν την αρχαία ανατολική ορθόδοξη ψαλτική στους ναούς της Αρχιεπισκοπής Αχρίδος και των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της. Επιπλέον, ο Γέροντας Παρθένιος στέκεται πίσω απ’ τη διοργάνωση πολλών δημόσιων συζητήσεων για τα σημερινά πνευματικά και κοινωνικά ζητήματα, για την έκδοση πνευματικής λογοτεχνίας, για την επεξεργασία της ιστοσελίδας της Μονής κ.α. Έχει συμμετάσχει ενεργά στην προβολή εξεχόντων μορφών της εθνικής και εκκλησιαστικής ιστορίας μας. Ο πατήρ Παρθένιος ήταν επίσης πρωτοπόρος στην σχεδίαση και στην διοργάνωση των πρώτων αγιοκατατάξεων Αγίων στην Αρχιεπισκοπή Αχρίδος.

Η αγάπη του για το κάλλος συνέβαλε στον εμπλουτισμό της καλλιτεχνικής και πολιτιστικής μας σκηνής. Δηλαδή, με την πρωτοβουλία και τις προσπάθειές του, το 2012 για πρώτη φορά στην ιστορία της μουσικής μας, έγινε σύντηξη της ανατολικής ψαλτικής και της δυτικής μουσικής. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα δύο υπέροχες πνευματικές συναυλίες στην Αίθουσα «Universal» στα Σκόπια. Η πρώτη συναυλία, με τίτλο «Απόηχος του Πάσχα», πραγματοποιήθηκε το 2012 και ο Δεσπότης Παρθένιος την αφιέρωσε στη Μητέρα Εκκλησία μας – Αρχιεπισκοπή Αχρίδος, με την ευκαιρία της 45ης επετείου της αποκαταστάσεως του αυτοκεφάλου της. Η δεύτερη συναυλία, «Τα πάθη του Κυρίου», πραγματοποιήθηκε το 2013, και ως ειδικός προσκεκλημένος συμμετείχε η διάσημη τραγουδίστρια απ’ την Ελλάδα, κα Νεκταρία Καραντζή. Αυτή τη συναυλία, ο Γέροντας Παρθένιος την αφιέρωσε στο επέτειο 1700 ετών από την Υπογραφή του Διατάγματος των Μεδιολάνων, του Αγίου αυτοκράτορα Μέγα Κωνσταντίνου, και στο επέτειο 1150 ετών από την αποστολή των Αγίων ισαποστόλων διδασκάλων και φωτιστών Κυρίλλου και Μεθοδίου στην Μοραβία. Θα πρέπει να υπογραμμιστεί ιδιαιτέρως ότι μια τόσο επιτυχημένη και ευμέγεθες συμφωνική ενορχήστρωση της ψαλτικής της Ανατολικής Εκκλησίας, μέχρι τότε δεν είχε γίνει ποτέ σε οποιαδήποτε άλλη ορθόδοξη χώρα. Επίσης, μετά από αίτημα του Γέροντα Παρθενίου, είχε γίνει η ενορχήστρωση ορισμένων εκκλησιαστικών ύμνων για περισσότερη αξιοπρέπεια και ωραιότητα της πανηγυρικής λιτανείας στη Στρούγκα, η οποία γίνεται την ημέρα μετά την εορτή του Αγίου Μεγαλομάρτυρα Γεωργίου του Τροπαιοφόρου (7 Μαΐου). Αυτή η παραδοσιακή και αρχαία λιτανεία στη Στρούγκα, η οποία πριν από λίγα χρόνια ήταν σχεδόν εντελώς διακόπτη και ξεχασμένη, πάλι αποκαταστάθηκε με πρωτοβουλία και προσπάθειες του πατρός Παρθενίου και επιπλέον εμπλουτίστηκε με κάποια νέα στοιχεία, όπως είναι η φιλαρμονική, το επιτάφιο με τα λείψανα του Αγίου Γεωργίου από τη Μονή στη Ράιτσιτσα διακοσμημένο με λουλούδια κλπ. Η ανανεωμένη λιτανεία έχει εξελιχθεί σε μια μεγάλη και όμορφη θρησκευτική, αλλά και πολιτιστική εκδήλωση τα τελευταία χρόνια, στην οποία συμμετέχουν χιλιάδες επισκέπτες απ’ όλη τη χώρα μας, αλλά και απ’ έξω. Μια άλλη ανανεωμένη παράδοση, η οποία οφείλει την άνθησή της στην πρωτοβουλία και στις προσπάθειες του Ηγουμένου της Μπίγκορσκι και της αδελφότητός του, είναι η αναγγελία της Γεννήσεως του Χριστού μέσω των λεγόμενων χριστουγεννιάτικων πομπών και καλάντων από χιλιάδες παιδιά σε όλη τη χώρα μας.

Ως άνθρωπος ειρήνης και αγάπης για όλους τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως από το θρησκευτικό, εθνικό και φυλετικό τους υπόβαθρο, ο Επίσκοπος Παρθένιος μετέτρεψε τις Μονές Μπίγκορσκι και Ράιτσιτσα στα πραγματικά κέντρα συνυπάρξεως στην περιοχή της Ρέκας στην χώρα μας. Με τη φιλανθρωπία του απέναντι σ’ όλους, κατόρθωσε να καταστήσει τη Μονή Μπίγκορσκι έναν ισχυρό παράγοντα ασφαλείας, σταθερότητας και συνυπάρξεως στην περιοχή αυτή, ώστε ο ιερός αυτός τόπος να γίνει πνευματικό καταφύγιο και πολιτιστικό ορόσημο, όχι μόνο για τους ορθόδοξους πιστούς, αλλά και για Σλαβομακεδόνες με ισλαμική πίστη και για τους Αλβανούς από τη χώρα, οι οποίοι έχουν μεγάλο σεβασμό για το Μοναστήρι και για τον Ηγούμενό του.

Ολόκληρη η δραστηριότητα του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Αντανίας Παρθενίου αναγνωρίστηκε από πολλά άτομα, οργανώσεις και ιδρύματα, που μέχρι τώρα δημοσίως και ανοιχτά του έδωσαν περισσότερες αναγνωρίσεις και βραβεία για το έργο του. Έτσι, ο Επίσκοπος Παρθένιος έχει απονεμηθεί πολυάριθμες κοινωνικές αναγνωρίσεις, όπως το βραβείο Επίτευγμα ζωής απ’ τη πόλη Μπίτολα «4 Νοεμβρίου» (2011)· τη αναγνώριση «Πρόσωπο της Χρονιάς», την οποία του απένειμε η εφημερίδα «Nova Makedonija», μετά την ηλεκτρονική ψηφοφορία, επί της οποίας ο π. Παρθένιος κέρδισε τις περισσότερες ψήφους (2012)· η «Αναγνώριση φιλανθρωπίας», από την Ένωση για Μακεδονική και Βοσνίο-Ερζεγοβινηκή Φιλία και Συνεργασία «MaBiH» και  από την Πρεσβεία της Δημοκρατίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης στην  Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας (2014)· το διάταγμα «Άγιος Ναούμ Αχρίδος» από την Επαρχία Δεβρών και Κιτσέβου (2015)· μερικές αναγνωρίσεις από τον σύλλογος για φιλανθρωπία «Σαμαρείτης»· τα βραβεία για Πρόσωπο της Χρονιάς από διάφορες εβδομαδιαίες και διαδικτυακές πύλες, το Βραβείο διαχρονικών αξιών – το υψηλότερο βραβείο της εφημερίδας «Bitolski vesnik» (2018), «Βραβείο του Ευρωπαίου Πολίτη» του Ευρωπαϊκού Κοινοβούλιου (2018) κλπ.