Τίς Θεὸς μέγας, ὡς ὁ Θεὸς ἡμῶν, σὺ εἶ ὁ Θεός, ὁ ποιῶν θαυμάσια μόνος (Μέγα Προκείμενο)
Αυτοί οι στίχοι ηχούσαν στις καρδιές μας, γεμάτες με απέραντη ευγνωμοσύνη προς τον αγαθό μας Κύριο, λόγω του καθαυτού για εμάς θαύματος που μας το έκανε κατά την χθεσινή μας επίσκεψη στην Ιερά Μονή αφιερωμένη στον Τίμιο Πρόδρομο, όταν άνοιξε το θησαυροφυλάκιο του κρυμμένου πνευματικού θησαυρού του στο Ακριτοχώρι. Συγκεκριμένα, τη Δευτέρα 17 Ιουλίου, με την ευλογία του Γέροντά μας, Επισκόπου Αντανίας Παρθενίου, οι αδελφές από τα δύο μοναστήρια μας μετέβησαν σε προσκύνημα στην Ιερά Μονή του Αγ. Ιωάννου του Προδρόμου στο Ακριτοχώρι Ελλάδος, το οποίο είχε προαναγγελθεί και κανονιστεί με την Ηγουμένη της Μονής. Για τους περισσότερους από εμάς αυτή ήταν η πρώτη συνάντηση με εκείνο το υπέροχο ιερό που κηρύττει εδώ και 40 χρόνια με τη βαθιά του πνευματική μοναστική ζωή και άσκηση. Όπως πάντα όταν συναντώνται οι ερωτευμένες με τον Χριστό ψυχές, η συνάντηση ακτινοβολούσε με ειλικρινή αδελφική αγάπη και αφοσιωμένη φιλοξενία, δεμένη με την όμορφη προσευχιτική ατμόσφαιρα και την μοναστική ησυχία που ύψωσε τις ψυχές μας σε θεωρία και ευχαριστία για το απερίγραπτο έλεος του Θεού. Ειδικά που ο αφοσιωμένος μας οικοδεσπότης και φιλοξενών σε εκείνη τη μυστηριώδη ανακάλυψη της Ιεράς Μονής δεν ήταν άλλος, αλλά ο ίδιος ο Γέροντας αυτής της υπέροχης αδελφότητας, ο Πανοσιολογιώτατος Καθηγούμενος της Μονής Ξενοφώντος του Αγίου Όρους, Γέροντας Αλέξιος. Η πρόνοια του Θεού ευσπλαχνικά τον έφερε στο Μοναστήρι ακριβώς εκείνη την ημέρα, για να εκπληρώσει την επιθυμία μας επιτέλους να τον δούμε και να λάβουμε ευλογία απ’ αυτόν τον άγιο Γέροντα, για τον οποίο είχαμε ακούσει πολλά από τον αγαπημένο μας Γέροντα Επίσκοπο Παρθένιο, και από τους αδελφούς που είχαν την τιμή να επισκεφτούν την Μονή Ξενοφώντος και να απολαύσουν το χαριτωμένο πρόσωπο του παππού Αλεξίου. Όχι μόνο να λάβουμε την ευλογία του, αλλά και να αξιωθούμε να ακούσουμε τις σοφές και βαθιά στοχαστικές νουθεσίες του για τη μοναχική μας αναβάθμιση και μελλοντικό εν Χριστώ πνευματικό αγώνα:
«Βλέπουμε μπροστά μας αδελφές, ψυχές οι οποίες αγωνίζονται σε αυτό το πνευματικό στίβο, που είχαν την τόλμη και θέληση να ακούσουν την φωνή του Κυρίου: «Ακολούθει μοι». Σε αυτή την δύσκολη εποχή που ζούμε πλαισιώνουν οι αδελφές τα ιερά μοναστήρια, μέσα στα οποία προσπαθούν να ολοκληρώσουν τον ψυχικό τους κόσμο, να τον πλουτίσουν με τις θείες αρετές, να εργαστούν την εργασία της προσευχής, να εργαστούν την εργασία της υπομονής, της αγάπης, της πίστεως. Είναι προϋποθέσεις για να μπορέσουμε να επιτύχουμε τον σκοπό για το οποίο εξήλθαμε εκ του κόσμου. Μέσα σε αυτά τα πλαίσια πρέπει να κινούμεθα, να αγαπήσουμε την προσευχή, να στερεωθούμε με την πίστη, να ασκούμεθα στην υπομονή για να προσφέρουμε την αγάπη, η οποία αγάπη πρώτα θα αναφέρεται στον Θεόν, και κατόπιν στους αδελφούς μας (στις αδελφές). Γιατί αυτές οι αδελφές είναι ο πλησίον μας. Ε, αυτό το έργο, λοιπόν, που είναι έργο σωτήριο που εξασφαλίζει αυτόν τον ιερό πόθο που έχουμε για να φτάσουμε στην σωτηρία. Να επιτύχουμε τον προορισμό μας που είναι το «ἅγιοι γίνεσθε» (Α΄Πε. 1,16), γιατί η αγιότητα δεν είναι μόνο θαυματουργική προς τα έξω, είναι θαυματουργική προς τα μέσα, στο εσωτερικό μας κόσμο. Επομένως, αυτό το έργο της καθάρσεως, του εξαγνισμού, της καρδίας και των λογισμών μας είναι ο αγώνας μας. Όταν ο Άγιος Εφραίμ ο Κατουνακιώτης ήρθε στο μοναστήρι μας και κάναμε μια πνευματική συζήτηση, ρωτήσαμε: «Ποιο είναι το έργον του μοναχού;» Και ο Άγιος μας είπε: «Η εγκοπή του ιδίου θελήματος (να κόψει το θέλημά του) και να κάνει υπακοή η οποία πραγματικά τον οδηγεί εις την σωτηρίαν». Επέμενε πάρα πολύ στην υπακοή ο Άγιος. Και όταν οι πατέρες σε κάποια στιγμή τον ερώτησαν: «Τι άλλο πρέπει να προσέξουμε; Δεν μας είπατε κάτι για την προσευχή, για την νηστεία ή για τα άλλα ιερά μας καθήκοντα». Είπε ο Γέροντας: «Κάντε την υπακοή και όλα θα τα κάνετε τα υπόλοιπα». Όταν θα κάνει κανείς υπακοή και προσευχή, θα κάνει και στον ναό, θα πηγαίνει να λειτουργείται και στις ακολουθίες, και τον κανόνα του θα κάνει, και στο διακόνημα θα είναι πρόθυμος και γενικά στο πρόγραμμα της Μονής θα είναι τακτικός. Ο Θεός βραβεύει την καλή πρόθεση. Έτσι και εγώ, αδελφές, εκείνο που έχω να σας καταθέσω από την μικρή μου πείρα, αλλά και από το ότι και εγώ επί πολλά χρόνια βρίσκομαι μέσα σε αυτό το πνευματικό σκάμμα: η υπακοή είναι το θεμέλιον τις μοναχικής ζωής.
Ενθυμούμαι την επίσκεψη του Γέροντά σας που είχε κάνει στο μοναστήρι μας. Τότε δεν ήταν Επίσκοπος, ήταν Αρχιμανδρίτης ο ηγούμενος. Και μάλιστα μου είχε δώσει και μια εικόνα του Τιμίου Προδρόμου.Έπαιξε ουσιαστικό ρόλο ο Επίσκοπος Παρθένιος στην ένταξη της Εκκλησίας σας εις την Ορθοδοξία, έτσι επίσημα, και για αυτό θα λάβει μεγάλο μισθό από τον Θεό. Είναι αναγεννησιακή περίοδος σε σας. Τα καθεστώτα που πέρασαν, έπαιξαν πολύ εθνικιστικό ρόλο. Εμείς πάντοτε κάναμε προσευχή να δοθεί λύση στο πρόβλημά σας, γιατί ήταν μια αιμορραγία στο σώμα της Εκκλησίας που έπρεπε να κλείσει.
Δεν υπάρχουν Έλληνες, Βούλγαροι, Σλάβοι, όλοι είμεθα ένα. Εκείνο που μας ενώνει είναι η πίστις.
Είναι θησαυρός ο Πατριάρχης μας. Το χάρηκε πολύ που ήταν στη εορτή αδελφές. Τον τιμάτε με την παρουσία σας στο μοναχικό σχήμα. Και το ότι στέκεστε δίπλα στον Γέροντα και κάνετε υπακοή, το αποτέλεσμα θα είναι οπωσδήποτε θετικό. Αφού άρχισε η κοινωνία θα έρθει και η ολοκλήρωση. …Ο Σταυρός πάντοτε φέρνει την Ανάσταση.
Αυτές η ιερές αποδημίες που κάνετε, δηλαδή που βγαίνετε λίγο έξω από το περιβάλλον σας και έρχεστε σε επαφή με την Ελλάδα, την Κωνσταντινούπολη, αυτό είναι σωτήριο, γιατί βλέπουμε πλέον την πραγματικότητα, βλέπουμε την παράδοση. Είναι πολύ μεγάλη υπόθεση για να μας κρατήσει αταλάντευτους στην πίστη.
Είναι μεγάλη ευλογία στον τόπο μας το ότι υπάρχει το Άγιον Όρος. Εγκοσμίως δεν υπάρχει τίποτε. Ανέδειξε και αναδεικνύει Αγίους. Βλέπετε και στα έσχατα χρόνια πόσοι Άγιοι βγήκαν από το Άγιον Όρος; Και το Άγιον Όρος ανήκει σε όλη την Ορθοδοξία.
…Ναι, τους γνώρισα όλους: και τον Άγιο Παΐσιο και τον Άγιο Πορφύριο, τον Άγιο Αμφιλόχιο, τον Άγιο Ιάκωβο τον Τσαλίκη και τον Άγιο Γεράσιμο τον Μικραγιαννανίτη, τον Εφραίμ τον Κατουνακιώτη, τους περισσοτέρους γνώρισα… Εκεί ήταν και ο Αιμιλιανός Σιμωνοπετρίτης. Γνώρισα και τον Άγιο Ευμένιο από την Κρήτη, όπως και τον Άγιο Νικηφόρο τον λεπρό στην Αθήνα.
Όταν κάποιος κάνει λάθος, το λάθος θα το απορρίπτουμε, για τον αδελφό θα κάνουμε προσευχή. Αυτό είναι η διάκριση που πρέπει να έχουμε μέσα μας, γιατί πολλές φορές συνδέουμε το λάθος με το πρόσωπο. Λέει ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος: «Είδα αδελφόν να αμαρτάνει φανερά και τον έκρινα, αυτός μετανόησε κρυφά και ελεήθηκε από τον Θεόν, εγώ έμεινα με την κατάκριση». Για αυτό ποτέ να μην κρίνουμε άνθρωπο. Την αμαρτία θα την κρίνουμε, γιατί η αμαρτία είναι κακό πράγμα. Τον άνθρωπο δεν θα τον κρίνουμε, η κρίση είναι του Θεού. Την διάκριση θα την κάνουμε. Δεν θα ενώνουμε την αμαρτία με τον άνθρωπο. Η αμαρτία είναι αμαρτία, είναι κακό, αλλά ο άνθρωπος μπορεί να αγιάσει. Θα πρέπει, επειδή έχουμε μια τάση να κρίνουμε, να το προσέξετε αυτό, παιδιά. Γιατί ο Θεός δεν θα μας ελεήσει αν έχουμε αυτό το πνεύμα και δεν μετανοήσουμε για αυτό το πνεύμα, το κριτικό πνεύμα. Βλέπετε τι λέει ο Απόστολος Παύλος; «Ἡ ἀγάπη πάντα στέγει» (Α΄Κορ.13,7). Επομένως, μόνο την αμαρτία δεν στέγει. Βλέπετε, τον πεσόντα εις τους ληστάς, τον τραυματισμένον, πώς τον ελέησε ο Θεός; (Με τον καλό Σαμαρείτη). Αυτό είναι συμβολικό, ότι είχε πέσει σε αμαρτία, πληγώθηκε από τις αμαρτίες. Ο Χριστός τον ελέησε, τον συμπάθησε.
Εάν έχετε κάτι να ρωτήσετε. Αλλά έχετε Γέροντα θεοφώτιστο.
…Για την τεχνολογία τι να πούμε, είναι μεγάλος πειρασμός. Εγώ, εκείνο που προσπαθούμε είναι να περιορίσουμε εις το ελάχιστον για τις ανάγκες του μοναστηριού μόνο. Οι μοναχοί δεν πρέπει να ασχολούνται με τηλέφωνα, με τούτο, με ΄κείνο. Είναι μια πληγή. Πρέπει πρώτα εμείς να επιβληθούμε στον εαυτό μας και πιστεύω ότι, αυτό που λέγει εις την Αποκάλυψη: «ὁ ἅγιος ἁγιασθήτω ἔτι» (Αποκ. 22, 11), γιατί το κακό γίνεται κατώτερο και πιο επιθετικό. Εμείς οι μοναχοί πρέπει τουλάχιστον να μην κρατούμε ένα τηλέφωνο στο χέρι. Να νικήσουμε εμείς αυτό το πάθος. Θα μπορούμε με περισσότερη δύναμη, αγάπης δύναμη, όχι δύναμη να επιβάλλουμε, να βοηθήσουμε τους συνανθρώπους μας, τα παιδιά μας, τα παιδιά που έρχονται. Μερικές φορές απελπίζονται κιόλας οι άνθρωποι από αυτά τα οποία βλέπουν και φτάνουν σε σημείο χωρισμού. Βλέπουμε και στο Άγιον Όρος που έρχονται νέοι άνθρωποι από αυτή την κοινωνία και ποθούν να αφιερωθούν στον Θεό. Όπως και εσείς είστε νέες κοπέλες οι οποίες είχατε την θέληση να αφήσετε και γονείς και αδέλφια, πρέπει και τα τηλέφωνα να τα αφήσουμε, όλα να τα αφήσουμε για την αγάπη του Χριστού. Μου έλεγε κάποτε ένας κοσμικός άνθρωπος: πολύ κακόν το τηλέφωνο. Και του λέω: Δεν φταίει το τηλέφωνο, φταίει το δάκτυλό σου. Δεν αγαπούμε την άσκηση, δύσκολα είναι να πούμε αυτό είναι το κακό, να πούμε όχι στο κακό. Για αυτό είπα προηγουμένως. Να μην θεωρούμε τους συνανθρώπους μας κακούς, να θεωρούμε την κακία. Δόξα τω Θεώ! Να είστε ευλογημένες! Να σας ενδυναμώνει η Θεία χάρις στον πνευματικόν σας αγώνα! Να έχετε υπομονή, να μην χάνετε την υπομονή σας και την εμπιστοσύνη στην πρόνοια του Θεού. Να είναι στερεωμένες στην πνευματική ζωή και στον πνευματικόν αγώνα που έβαλαν αρχή.
Τον Γέροντα να μην τον ταλαιπωρείτε, να μην τον κουράζετε. Γιατί ο Άγιος Παΐσιος μου είπεν όταν ρώτησα: «Εμείς που είμαστε υπεύθυνοι, που έχουμε τόσες ευθύνες κλπ. πως θα μας κρίνει ο Θεός;» Και μου λέει: «Από την επίδοση των πνευματικών σας τέκνων». Για αυτό, αν αγαπάτε τον Γέροντά σας, να μην τον στενοχωρείτε, να μην τον κουράζετε, να τον ακούτε. Αυτός αγρυπνεί για τις ψυχές σας.
Ειλικρινά χάρηκα για αυτή την όμορφη συνάντηση. Γιατί, όπως βλέπετε, και εγώ, την αδελφότητα εδώ η οποία αγωνίζεται με την Γερόντισσα, με τις αδελφές – μπορεί να είμαι στο Άγιον Όρος, αλλά μισός είμαι εδώ, μισός στο Άγιον Όρος. Θα διαμαρτυρηθούν οι αδελφές ότι δεν είμαι μισός και μισός. Αλλά δόξα τω Θεώ! Δόξα τω Θεώ! Και σας καταλαβαίνουμε επειδή και εμείς είμαστε σε αυτό το στάδιο και σε αυτό το αγωνιστικό δρόμο και σε αυτή την αγωνιστική πορεία. Σας καταλαβαίνουμε και αυτά τα λόγια που σας είπα είναι λόγια ζωής. Εκείνο που έθεσα, μια τελευταία σκέψη, ήθελα να σας προτρέψω και να σας συμβουλέψω να μην ακούτε τον λογισμόν σας. Ο λογισμός όπως σας είπα στην αρχή επηρεάζεται και από τα πάθη μας, αλλά και από τον εχθρόν της ψυχής μας που είναι ο διάβολος. Για αυτό λένε οι Πατέρες: Ειπέ τον λογισμόν σου εις τον Γέροντα. Εκεί είναι η ασφάλεια. Έναν μοναχό τον πείραζε συνέχεια ο διάβολος, τού ΄λεγε, τού ΄λεγε, τού ΄λεγε… Πήγε στον Γέροντα και του έκανε τα παράπονα, και του λέγει ο Γέροντας: όταν ξανά ΄ρθει, να του πεις: εγώ δεν μπορώ να έχω δύο γεροντάδες. Ότι έχεις να μου πεις, πήγαινε να τα πεις στον Γέροντα. Οπότε έγινε άφαντος, και έτσι βρήκε το φάρμακο.
Τα σεβάσματά μου στον Γέροντα και τις ευχές».
Η ευλογία της παρουσίας του Γέροντος της Μονής Ξενοφώντος διπλασίασε με την παρουσία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Σιδηροκάστρου κ. Μακαρίου, ο οποίος ήταν επίτιμος επισκέπτης της Μονής, και ο οποίος επίσης δεν παρέλειψε να εκφράσει τη χαρά του εξαιτίας αυτής της εκ Θεού δοσμένη ευκαιρία για μια αληθινή κοινωνία στην αγάπη του Χριστού. Ο κάθε λόγος του μαρτυρούσε αυτό που ο ίδιος ο Χριστός το επιθυμεί από εμάς: να είμαστε ένα στον Θεό, να ζούμε με αδελφική αγάπη, θυσιαστικά να υπηρετούμε ο ένας τον άλλον, ώστε έτσι να εκπληρώσουμε το θέλημα Εκείνου που μας υπηρέτησε όλους.
Η συνάντηση επισφραγίστηκε με μια ζεστή και εγκάρδια συνομιλία μεταξύ των αδελφών και της Ηγουμένης της μονής, Ιακώβη, η οποία μοιράστηκε μαζί μας τις εμπειρίες της για τις απαρχές του μοναστηριού πριν από 40 χρόνια. Ήταν πραγματικά συγκινητικό και πολύ διδακτικό για εμάς τις αδελφές να ακούσουμε για τον δυνατό ζήλο των τεσσάρων πρώτων αδελφών που ήταν έτοιμες, όχι μόνο να αφήσουν τα πάντα στον κόσμο, αλλά και να προσπαθήσουν σε ένα χωράφι που αγόρασαν οι ίδιες, με τους δικούς τους κόπους και αφοσίωση να χτίσουν το πρώτο τους μικρό σπίτι, το οποίο αποτελούταν μόνο από ένα κτίριο χωρισμένο σε εκκλησία, τραπεζαρία και δύο κελιά. Ο Θεός, βλέποντας το θυσιαστικό τους έργο, ευλόγησε και πολλαπλασίασε τους καρπούς των χεριών τους, έτσι τώρα η Μονή τους είναι μια όμορφη πνευματική όαση με έναν τεράστιο Ναό – ένα είδος αρχιτεκτονικού θαύματος στο οποίο η αρχιτεκτονική και η εικόνα πολλών ναών συνδυάζονται μοναδικά, μεταξύ των οποίων και η περίφημη Αγία Σοφία Αχρίδος, αφιερωμένη στη Σοφία του Θεού. Ο ναός ολοκληρώθηκε πριν από 11 χρόνια και πράγματι συγκέντρωνε μέσα του τις προσευχές, τις θυσίες και τις ευσεβείς δωρεές των πιστών Χριστιανών από εκείνα τα μέρη. Κάθε κομμάτι της εσωτερικής και εξωτερικής ομορφιάς του μαρτυρεί για τη μεγάλη αγάπη και πίστη με την οποία η αδελφότητα, με προπορεύοντα τον Γέροντά της Αλέξιο, ταπεινά πορεύεται για προϋπάντηση του Χριστού, του Νυμφίου της. Η Ηγουμένη Ιακώβη, με ένα ζεστό και εγκάρδιο χαμόγελο στο πρόσωπό της, μας είπε πώς ταπεινά πήγαιναν και χτυπούσαν από πόρτα σε πόρτα ζητώντας βοήθεια, γιατί, όπως είπε, το μέρος ήταν απρόσιτο για τον παππού Αλέξιο, δεν υπήρχε καν δρόμος που να οδηγεί σε αυτό. Σήμερα, η αδελφότητα αριθμεί 45 αδελφές, συναγωνιστές και συνοδοιπόρους που καθημερινά αγωνίζονται ακούραστα στην υπακοή και στο να εκπληρώνουν με συνέπεια το τυπικό που τους άφησε ως αγιορείτικο κληροδότημα ο Γέρων Αλέξιος, και στο οποίο ενσάρκωναν στον καθημερινό τους άθλο: ένα προσωπικό κανόνα προσευχής νωρίς τα ξημερώματα συνοδευόμενο από κοινή προσευχή και λατρεία στο ναό, τραπέζι και μεσημεριανό παρακλητικό κανόνα, μετά τον οποίο ακολουθούν πολυάριθμες διακονίες και στις απογευματινές ώρες εσπερινό και τραπέζι. Η λειτουργική τάξη σφραγίζεται με το απόδειπνο που σηματοδοτεί το τέλος της κοινής ημερησίας προσευχής και την αρχή της προσωπικής. Ένα μέρος της αδελφότητας, συγκεκριμένα, η αδελφή Προδρόμη, και άλλες δύο αδερφές κατ’ επιλογήν, εδώ και 30 χρόνια με ζήλο κρατούν ζωντανό τον μοναχικό βίο στο μοναστήρι Ζωοδόχος Πηγή του Μπαλουκλί στην Κωνσταντινούπολη, παρά τα αυστηρά μέτρα που εφαρμόζουν οι τουρκικές αρχές για την παραμονή τους εκεί. Μας εξέπληξε ο τόσος ζήλος για τα ιερά του Χριστού, συνοδευόμενος από την αληθινά θερμή αγάπη και υπακοή που τρέφουν οι αδελφές η μια για την άλλη και για την αγαπημένη τους Ηγουμένη, που πότισε και ανέπαυσε τις ψυχές μας. Θέλαμε αυτή η ημέρα να μην τελειώσει ποτέ. Όπου κι αν πηγαίναμε καθώς η Ηγουμένη μας έδειχνε τα εργαστήρια της μονής, μας υποδέχονταν με στοργικό χαμόγελο και ήσυχη ταπείνωση οι αδελφές που εργάζονταν εκεί. Παντού αισθανόταν το πνεύμα του Γέροντα Αλεξίου, που διαρκώς μας κήρυττε διακριτικά τη μεγάλη σημασία της αδιαμφισβήτητης μοναστικής υπακοής, την οποία ο μοναχός προσφέρει οικειοθελώς στον Χριστό με την προσπάθειά του με την οποία συμβάλλει στην κοινότητα και με την προσωπική του υπακοή στον Γέροντα και την Ηγουμένη. Μάλιστα, εκείνη την ημέρα είχαμε την ευκαιρία να δούμε ενσαρκωμένα όλα όσα μας μετέφερε το στόμα του σε εκείνη την πολύτιμη για εμάς σύναξη.
Πιο πολύ μας χαροποίησε και στερέωσε ο σεβασμός και η αγάπη που έδειξε ο Γέρων Αλέξιος προς τον αγαπημένο μας Γέροντα Παρθένιο, η θερμή του φροντίδα καθώς πατρικά μας συμβούλευε να ακούμε τον Γέροντά μας σε όλα, να μην του προκαλούμε ανησυχίες, αλλά να ελαφρύνουμε το βάρος του βαρύ σταυρού που τον κουβαλάει για μας και για την αγαπημένη μας Εκκλησία. Φύγαμε από τον ιερό αυτό τόπο εμπλουτισμένοι με μια μεγάλη πνευματική εμπειρία, εδραιωμένη στην αγάπη, την πίστη και την επιθυμία να υπηρετούμε τον Θεό και τον Γέροντά μας, και με μια ταπεινή προσευχή στις καρδιές μας -ο Θεός να μας τιμήσει και να έχουμε την ευκαιρία να υποδεχτούμε στα μοναστήρια μας τον άγιο Γέροντα Αλέξιο που κέρδισε τις καρδιές μας μαζί με την ταπεινή και τόσο πολύ βαθιά πνευματική Ηγουμένη Ιακώβη και τις υπάκουες αδελφές της.
