Αγαπητοί μου αδελφοί,
Σεβασμιώτατε Μητροπολίτα Αγίου Φραγκίσκου κ. Γεράσιμε,
Πανοσιολογιώτατε εκπρόσωπε της Αυτού Θειωτάτη Παναγιώτητος του Οικουμενικού μας Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου,
Άγιοι Καθηγούμενοι, Πατέρες, Οσιολογιώτατες Καθηγούμενες μετά των συνοδιών Σας,
Αγαπητοί μου αδελφοί,
Εάν παρατηρήσει κάποιος από μακριά αυτήν την σύναξη, τόσων πολλών ανθρώπων σήμερα στην Ιερά αυτή Μονή του Αγίου Αντωνίου, εκ πρώτης όψεως θα νομίση ότι πρόκειται περί μιας πανηγύρεως, ότι πρόκειται περί χαράς, ότι πρόκειται περί ενός χαρμοσύνου γεγονότος.
Είναι έτσι;
Η απάντηση είναι: Είναι και δεν είναι.
Διότι συγκεντρωθήκαμε σήμερα και να αποχαιρετήσουμε τον Γέροντά μας – τον Γέροντα Εφραίμ ιερομόναχο, στον οποίο όλοι μας οφείλουμε τόσα πολλά. Όλοι, όσοι συγκεντρωθήκαμε σήμερα, και όσοι δι’ ευλόγους αιτίας απουσιάζουν από ανάμεσά μας απόψε.
Ο Γέροντας Εφραίμ έζησε μια ζωή ασκήσεως και προσευχής. Αυτά ήταν τα δύο κύρια χαρακτηριστικά, όχι μόνο της δικής του ζωής, αλλά και της διδασκαλίας του. Αυτά μας εκήρυσε, αυτά μας εδίδασκε, και για αυτά του είμεθα όλοι ευγνώμονες. Άσκηση και προσευχή. Και είναι ανάμεσά μας ντυμένος με την ιερατική του στολή, στρεφόμενος προς ανατολάς, από όπου περιμένει τον Κύριό του να επανεμφανιστεί διά την Δευτέρα Του Παρουσία και μας αποχαιρετά απόψε ο Γέροντας.
Ο Γέροντας είναι μια μορφή η οποία χάραξε βαθιές γραμμές στην εκκλησιαστικής μας ιστορίας. Μια ολόκληρη ήπειρος, η Αμερικανική, οφείλει την φύτευση και την ύπαρξη του Ορθόδοξου κατ΄ ανατολάς μοναχισμού σε αυτόν τον Γέροντα τον οποίον σήμερα έχουμε ενόποιόν μας να τον αποχαιρετήσουμε. Δεν ήταν εύκολα για τον Γέροντα, ήταν μια πολύ δύσκολη αποστολή σε έναν χώρο κατ΄ εξοχήν κοσμικό. Δεν είχε καμία γεύση ασκήσεως, καμία γεύση νοεράς προσευχής, καμία γεύση ορθοδόξου μοναχισμού. Και, ασφαλώς, ο Γέροντας στην προσπάθειά του να φυτεύση τον Ορθόδοξο μοναχισμό, βρήκε πολλές δυσκολίες. Κατηγορήθηκε, συκοφαντήθηκε, πόνεσε, έκλαυσε, αλλά ποτέ δεν έκανε πίσω.
Γιατί; Γιατί έφερε μαζί του και τον Γέροντά του – την τιμίαν κάρα του Γέροντά του Ιωσήφ του Ησυχαστού, που φυλάσσεται στην Ιερά αυτή Μονή και, όπως μας ανήγγειλε ο Πανοσιολογιώτατος πατριαρχικός αντιπρόσωπος, ο Πατριάρχης ήδη έχει προαναγγείλει την αγιοκατάταξή του.
Ο Γέροντας αντλούσε την δύναμή του από τον Γέροντά του, από τα ιερά λείψανα των αγίων Πατέρων, και από την νοερά προσευχή από την επικοινωνία με τον Ίδιο τον Κύριο. Και οι δυσκολίες του και οι κατηγορίες του ελεύκαναν την ψυχή του, όχι μόνο τον ίδιο και τον ανέβασαν στον ουρανό. Οι βαθιές αυτές γραμμές όμως στην εκκλησιαστική μας ιστορία δεν αφορούν μόνο τον μελετητή των ιστορικών του μέλλοντος. Αφορούν ανθρώπους, όλους εμάς, όλους εσάς, που οι περισσότεροι, να μην πω όλοι, ενδυθήκατε το μοναχικό σχήμα, είτε άντρες είτε γυναίκες, εμπνεόμενοι από την μορφή και το παράδειγμα του Γέροντος Εφραίμ. Και αυτή η βαθιά χάραξη είναι που θα μείνει ανεξάλειπτη, διότι η ιστορία αλλάζει, αλλά η σωτηρία των ανθρώπων είναι αιώνια. Και αυτός μερίμνησε για την σωτηρία όλων μας, και μεριμνά και προσεύχεται, και μας είχε όλους στο κομποσχοίνι του, άντρες και γυναίκες, ιερείς, μοναχούς, μοναχές, λαϊκούς, αρχιερείς – όλους μας είχε στο κομποσχοίνι του και προσευχόταν για όλους. Και για αυτό και συνέρρεαν τα πλήθη σ΄ αυτό το μοναστήρι και όπου εμφανιζόταν ο Γέροντας για να πάρουν την ευχή του.
Όπως έχουμε τις εικόνες γύρω μας στο τέμπλο, στους τοίχους και παντού, και ζητούμε την πρεσβεία των Αγίων για την σωτηρία μας, έτσι ζητούμε και την πρεσβεία των αγίων Πατέρων, οι οποίοι είναι ζώντες και αυτοί κοντά μας, όχι μόνο οι ζώσες εικόνες που έχουμε γύρω μας, αλλά και οι ζώντες Άγιοι, οι οποίοι ακόμα δεν εγεύθηκαν τον θάνατο. Μια τέτοια μορφή ήταν ο Γέροντας Εφραίμ.
Σήμερα τον παραδίδουμε στην γη. Η ψυχή του η αγία είναι ήδη μεταξύ των Αγγέλων και Αγίων, και περιίπταται περί του θρόνου του Κυρίου και ψάλλει όπως ψάλλουν όλοι οι Άγγελοι το: «Άγιος, Άγιος, Άγιος Κύριος Σαβαώθ». Το σώμα του μας το άφησε εμάς για να το αποθέσουμε στην γη, εδώ στο μοναστήρι, ώστε ως σπόρος, και το σώμα του ακόμα να διαιωνίζει την χάριν του Κυρίου, την μαρτυρία των Αγίων στη ζωή μας, για να μας ελέγχει, να μας καθοδηγεί, να μας φωτίζει και να μεσιτεύει δι΄ ημάς.
Γιατί, όμως, θλιβόμαστε;
Ο θάνατος, αδελφοί μου, όπως διάβαζα στην ευχή προ ολίγου, είναι ένα δώρο που έδωσε ο Θεός στου ανθρώπους. Και στην ευχή, που διαβάζει ο αρχιερεύς ενώπιον του σκηνώματος, λέει ότι «Ευχαριστούμεν σοι, Χριστέ…», Σε ευχαριστούμε, Χριστέ, που μας έδωσες τον θάνατο.
Γιατί; Διότι οι άνθρωποι, μετά το προπατορικό αμάρτημα, με την είσοδο της αμαρτίας στη ζωή, ταλαιπωρούμαστε. Η αμαρτία μας παιδεύει, μας βασανίζει, μας δυσκολεύει την ζωή μας, παλεύουμε να ζήσουμε χριστιανικά, παλεύουμε να αποφεύγουμε την αμαρτία. Δεν μπορούμε, όμως, να την αποφύγουμε όσο και να προσπαθούμε. Όσο υψηλά και να φτάσει σε αγιότητα κανείς, η αμαρτία είναι πάντοτε ενώπιόν του, και τον ελέγχει και τον βασανίζει.
Με την Ανάσταση του Κυρίου, όμως, ο θάνατος είναι δώρο. Είναι μια λύτρωση. Γιατί; Λέει η ευχή: «…ίνα μη το κακόν αθάνατον γένηται.» Επομένως, αυτό που συμβαίνει είναι ο θάνατος της αμαρτίας, δεν είναι ο θάνατος του ανθρώπου. Ούτε της ψυχής μας ο θάνατος, ούτε του σώματός μας ο θάνατος. Για αυτό και χαιρόμαστε.
Να μην λυπάστε, αδερφοί μου! Να χαίρεστε! Ο Γέροντας γλύτωσε από την πάλη με την αμαρτία και τον διάβολο. Επάλευσε ως λέων, και μας δίδαξε και εμάς να παλεύουμε. Και ήρθε ο Θεός να του δώσει την ημέρα της λυτρώσεως, της αναστάσεως, της νίκης κατά του θανάτου, της νίκης κατά της αμαρτίας. Ζει ήδη την ανάσταση. Ζούμε ζωή μας αυτή και έχουμε πολλές επιθυμίες. Έχουμε καλές επιθυμίες, έχουμε και κακές επιθυμίες. Τις καλές επιθυμίες μας την έχει δώσει ο Θεός. Οι καλές επιθυμίες είναι η πείνα, η δίψα, ανθρώπινα πράγματα. Και αφού μας έδωσε τις καλές επιθυμίες ο Θεός, γιατί μας τις στερεί; Γιατί μας δίνει τον θάνατο; Αφού μέσα στις καλές επιθυμίες που έχουμε στη ζωή μας είναι και να ζήσουμε. Έχουμε λαχτάρα να ζήσουμε, δεν θέλουμε να πεθάνουμε. Κανείς δεν θέλει να πεθάνει. Γιατί μας αφήνει ο Θεός να πεθαίνουμε;
Δεν είναι φυσιολογικός ο θάνατος, αδερφοί μου! Είναι παρά φύσιν κατάσταση ο θάνατος. Και αυτήν την παρά φύσιν κατάσταση την ενίκησε η Ανάσταση του Κυρίου και μας λύτρωσε από την αμαρτία και μας έβαλε ξανά στην παραδείσια ζωή του Αδάμ και της Εύας, όπου δεν υπήρχε αμαρτία πριν την πτώση των προπατόρων.
Για αυτό να χαιρόμαστε! Να δοξάζουμε τον Θεό και να ζητούμε την ευχή του αγίου μας πάντοτε! Να μας φωτίζει από ΄κει ψηλά, απ΄ το ουρανό που είναι, να μας καθοδηγεί και να μας διατηρεί ενωμένους. Ο Γέροντας δεν μας θέλει χωρισμένους, δεν μας θέλει μαλωμένους! Μας θέλει αγαπημένους κάτω από την μια σκέπη της Αγίας Εκκλησίας, κάτω από την σκέπη αυτή – τον θόλο, ο οποίος, ξέρετε, ο ναός συμβολίζει την Βασιλεία των Ουρανών. Γι΄ αυτό είναι ένας θόλος, είναι ο Νέος Ουρανός, είναι η Νέα Ιερουσαλήμ κάτω από την οποία σκεπόμεθα όλοι και μας καλύπτει όλου. Και γι΄ αυτό προτιμούν οι άνθρωποι, και θέλουν, και τους ιερείς, και τους αρχιερείς, και τους κληρικούς, και τους μοναχούς, τους θάβουμε, είτε μέσα στην εκκλησία – μια παλαιά χριστιανική παράδοση, είτε δίπλα στον ναό, όπου είναι πιο κοντά. Γιατί; Γιατί ο ναός είναι η προτύπωσις της Βασιλείας, ζητούμε την Βασιλεία του Κυρίου. Και όταν θα ΄ρθει η Βασιλεία ελπίζουμε ότι ο Κύριος θα αναστήσει και εμάς, μαζί στην αιώνια Βασιλεία Του.
Να είναι αιωνία η μνήμη του Γέροντος! Να μην τον κλαύσετε! Να τον εύχεστε, να τον προσεύχεστε, να ζητάτε την καθοδήγησή του, να ζητάτε την ευχή του, διότι είναι άγιος. Έζησε ως άγιος και φεύγει ως άγιος. Αιωνία σου η μνήμη, αείμνηστε Γέροντα και εκεί ψηλά που θα είσαι στον θρόνο του Κυρίου μην μας λησμονείς ποτέ, διότι εσύ μεν ελυτρώθεις από την πάλη με την αμαρτία και το κακό, εμείς δε εδώ ακόμα στρατευμένοι, στην Στρατευομένη Εκκλησία παλεύουμε και θα χρειαστούμε και την δική σου ευλογία και την ευχή!
Είη η μνήμη σου αιωνία και άληστος!
