Λόγος του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Αντανίας κ. Παρθένιος, Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Τιμίου Προδρόμου – Μπίγκορσκι, κατά την επίσημη υποδοχή της τιμίας και θαυματουργού Εικόνος του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου του Τροπαιοφόρου στη Ιερά Μονή Ράιτσιτσα, την 30η Μαρτίου του έτους Σωτηρίας 2024
Εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, αμήν.
Εξοχότατη Υπουργέ Δικαιοσύνης, κυρία Σλαβιάνκα Πέτροβσκα,
Σεβαστά μέλη της Τιμητικής Φρουράς και της Στρατιωτικής Μπάντας του Στρατού της Δημοκρατίας της Βορείου Μακεδονίας
Αγαπητοί αδελφοί, αδελφές και τέκνα, ευσεβείς προσκυνητές του μεγάλου Θαυματουργού, του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Γεωργίου του Τροπαιοφόρου,
Με χέρια υψωμένα σε δοξολογία και με καρδιές γεμάτες αγάπη, ευχαριστούμε τον Μεγάλο Δωρητή, τον Θεό και Σωτήρα υμών Κύριο Ιησού Χριστό και τον δεδοξασμένο και νικηφόρο Στρατιώτη του, τον Άγιο Μεγαλομάρτυρα Γεώργιο, ο οποίος μας συνέλεξε και πάλι σε αυτήν την Ιερή Μονή του, εν χαρά και αγαλλάσει, σε φωτεινή κοινωνία εν ονόματι Χριστού. Αυτήν τη φορά, μάλιστα, για να χαρούμε στη μοναδική και ευλογημένη ευκαιρία – την έλευση σε αυτόν τον προσευχητικό Οίκο της τιμίας και αγίας Εικόνας του, η οποία αποτελεί πιστό αντίγραφο της γνωστής του Μολδαβικής θαυματουργού εικόνας, η οποία βρίσκεται στην Ιερά Μονή Ζωγράφου του Άγιου Όρους.
Θα σας εμπιστευόμουν ότι σε αυτές τις στιγμές είμαι γεμάτος με μια απερίγραπτη χαρά διότι, ιδού, δια της θείας χάριτος και δια της μεσιτείας του Στρατιώτου του Χριστού, εκπληρώθηκε ένας μακροχρόνιος και έντονος πόθος μας. Θα ομολογήσω ότι χαίρομαι καθώς και στη Ιερά Μονή Ράιτσιτσα ως ένα ιερό διαμάντι θα λάμπει η εικόνα του Αγίου Προστάτη, παρόμοια με αυτό που συμβαίνει και στη Ιερά Μονή Μπίγκορσκι με την θαυματουργή εικόνα του Τιμίου Προδρόμου.
Ο εορτασμός της καρδιάς μας επιπλέον ανταμείβεται και λόγω του γεγονότος ότι αυτή η πνευματική υψηλότητα υπερβαίνει τον χρόνο και τον χώρο και μας συνδέει με τα αιώνια νήματα της ανεξάντλητης πνευματικής μας κληρονομιάς. Δηλαδή, αυτή η Ιερά Εικόνα, η οποία είναι αγκαλιασμένη όχι μόνο από τη χάρη και τη μυστική παρουσία του Αγίου, αλλά και από το βάθος της ιστορίας του πνεύματος της Ρωμηοσύνης, μας υπενθυμίζει και τη θέση μας στην μακρά και πλούσια ορθόδοξη χριστιανική παράδοση, στη συνεισφορά των προγόνων μας στην κοινότητα αυτού του πλούσιου θρησκευτικού και πολιτιστικού κοινοπολιτείας.
Η πρωτότυπη Εικόνα, η οποία αποτελεί πραγματικό μνημείο της βυζαντινής τέχνης και πνευματικότητας, δημιουργήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και αρχικά ήταν δώρο του βυζαντινού αυτοκράτορα Ιωάννη Η΄ Παλαιολόγου προς την τότε Ηγεμονία της Μολδαβίας, στο πρώτο τέταρτο του 15ου αιώνα. Αργότερα, το έτος 1484, ο μεγαλειώδης Βοεβόδας της Μολδαβίας Στέφανος ο Μέγας προσέφερε αυτή την Εικόνα στη Ιερά Μονή Ζωγράφου στο Άγιον Όρος, έπειτα από την ανακαίνιση και επέκτασή της, ως ένδειξη ευγνωμοσύνης για την επουράνια βοήθεια του Αγίου Γεωργίου στις μάχες του ενάντια στους Τούρκους. Λόγω των κατορθωμάτων του για την πίστη του Χριστού και την προστατευτική του στάση προς τον χριστιανικό πληθυσμό στις κατεχόμενες περιοχές, ο Βοεβόδας Στέφανος απέκτησε τον τίτλο Αthleta Christi, δηλαδή «Αθλητής του Χριστού», μια τιμή που είχαν οι πρώτοι Χριστιανοί μάρτυρες – στρατιώτες όπως ο Άγιος Γεώργιος.
Αναμφίβολα, λοιπόν, αυτή η Εικόνα περιέχει ένα πλούσιο αφήγημα πίστεως, ευσεβείας, γενναιότητος και Θείων θαυμάτων. Και όχι μόνο αυτό! Έγινε επίσης το συνδετικό ύφασμα ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν, αλλά και αντανάκλαση της συνεχούς προστασίας την οποία ο Άγιος Γεώργιος προσφέρει γενναιόδωρα στο γένος των Χριστιανών δια μέσου των αιώνων. Έτσι, η παρουσία αυτού του Αγίου του Χριστού κατά τη διάρκεια των ιστορικών περιόδων, μας αποκαλύπτει και μια λαμπρή φιγούρα από αυτά τα μέρη, ομώνυμη με τον Άγιο Γεώργιο. Ήταν ο τοπικός ηρωικός προστάτης της αψευδούς πίστης στην αληθινή Θεία αποκάλυψη, ο θρυλικός Γεώργιος Καστριώτης, γνωστός ως Σκεντέρμπεης, ο οποίος με την ακλόνητη αφοσίωση και την ατρόμητη γενναιότητα του στον αγώνα ενάντια στους Οθωμανούς, ύψωσε τον δικέφαλο αετό, το σύμβολο του βυζαντινού μοντέλου συνύπαρξης, ως την δική του σημαία. Όχι μόνο στήριξε και επικαλέστηκε την υπερεθνική παράδοση της Ρωμηοσύνης, η οποία, όπως αναφέραμε, αποτελεί τον κοινό παρονομαστή όλων των λαών που ζούσαν και δημιουργούσαν σε αυτή την ενότητα – κάτι που ποτέ δεν πρέπει να εγκαταλείψουμε και πρέπει να τιμούμε ως την πιο πολύτιμη κληρονομιά μας – αλλά ενσάρκωσε και τις αξίες της στην πίστη, τη γενναιότητα και την αφοσίωση, υπηρετώντας ως αιώνιο παράδειγμα για όλους μας. Ακριβώς στη θυσία του βλέπουμε την έμπνευση από τον προστάτη του Άγιο, τον Μεγάλο Τροπαιοφόρο, ο οποίος υφαίνει θαυμασίως την πνευματική σύνδεση με τους αιώνες και με τις προσωπικότητες. Εξάλλου, αυτός ο μεσαιωνικός ηγεμόνας, εμφανιζόμενος ως ακλόνητος υπερασπιστής του Χριστιανισμού, επίσης τιμήθηκε με το να κληθεί Αθλητής του Χριστού.
Πέρα από αυτό, η σημερινή λάμψη μας καλεί να σκεφτούμε τη μυστικιστική σύνδεση μεταξύ Ουρανού και Γης, το πώς τα πνεύματα των προγόνων ομιλούν στις καρδιές των απογόνων. Όπως αναφέραμε προηγουμένως, εδώ και καιρό είχαμε τη μεγάλη επιθυμία να έχουμε τη Μολδαβική εικόνα του Αγίου Γεωργίου σε αυτή την Ιερή Μονή μας αφιερωμένη εις αυτόν. Και όταν τελικά ήλθε ο καιρός για αυτή να φτάσει εδώ, ερευνώντας την ιστορία της, μάθαμε ότι το αργυρές διακοσμητικό πουκάμισο που προστέθηκε στην εικόνα στον 19ο αιώνα είχε κατασκευαστεί κατόπιν παραγγελίας και ως δώρο από τον άγιο Αρχιμανδρίτη Ανατόλιο του Ζωγράφου, ο οποίος γεννήθηκε και μεγάλωσε σε αυτή τη διάσημη περιοχή των Μιγιάκων, και εκάρη μοναχός ακριβώς στην Ιερά Μονή Μπίγκορσκι. Επομένως, αυτό το γενναιόδωρο δώρο φέρει την σφραγίδα της τοπικής μας ιεράς και εθνικής κληρονομιάς, τόσο ζωντανά παρούσα ακόμη και σήμερα στον πνευματικό και πολιτιστικό μας θησαυρό, και αναζωογονεί τις πνευματικές συνδέσεις που μας ενώνουν μέσα στο ρέον του χρόνου.
Ο Άγιος μας Γεώργιος ο Τροπαιοφόρος, ο οποίος καθιστά πραγματικό, ζωντανό και ισχυρό αυτό το νήμα συνδέσεως των εποχών και των χώρων, μέσα από την απεριόριστη αγάπη του προς τον Χριστό και την αμείλικτη θυσία του για την αλήθεια, μας διδάσκει την έκτακτη σημασία της πίστης, της γενναιότητας και της αφοσιώσεως. Ως μεγάλος προστάτης του Χριστιανικού γένους, η αγιότητα και τα έργα του συνεχίζουν να μας υπηρετούν ως γέφυρα προς την θεία χάρη, υπενθυμίζοντας μας ότι καθένας από εμάς καλείται να είναι φάρος ελπίδος, καλοσύνης, θυσίας και αγάπης σε αυτόν τον κόσμο.
Σε αυτές τις εορταστικές και για εμάς ιερές στιγμές, είναι ιδιαίτερη τιμή για μας να εκφράσουμε την βαθύτερη εκτίμηση και ευγνωμοσύνη προς τη μοναχική αδελφότητα της Ιεράς Μονής του Αγίου Γεωργίου στη Ράιτσιτσα, των οποίων οι συνεχείς προσευχές και η αυταπάρνηση στην υπακοή και το διακόνημα αποτελούν τις βάσεις στις οποίες στηρίζεται η πνευματική μας κοινότητα σε αυτή την περιοχή. Η θυσία τους και η αφοσίωσή τους στο καλό είναι σπίθες ελπίδος για όλο τον λαό. Φυσικά, είναι ιδιαίτερα σημαντικό αυτό το πνευματικό, αλλά και πατριωτικό έργο, να συνεχιστεί με συνέπεια στην καλή στάση στην υπακοή, στη μετάνοια, στην προσευχητική εργασία και στη φύλαξη της τιμής και του αξιώματος της αγγελομόρφου μοναχικής πολιτείας. Μόνο έτσι θα έχουν μερίδιο στην καθαρότητα του Αγίου Γεωργίου, θα μπορέσουν να αποκαλούνται αδελφές του, κάτοικοι του αυλού του, και θα γίνουν δεκτοί ως σύντροφοι του στην επουράνια Ιερουσαλήμ.
Επιτρέψτε μου, επίσης, να εκφράσω την αμέτρητη ευγνωμοσύνη μου προς τον ευλαβή κ. Ράτκο Καπούσεφσκι από τα Σκόπια και προς την ευσεβή οικογένειά του, των οποίων η γενναιοδωρία και η πίστη επέτρεψαν να υποδεχθούμε και να έχουμε ανάμεσά μας αυτήν την Ιερά Εικόνα ως μια πελώρια ευλογία άνωθεν. Η αγάπη τους προς τον Άγιο Γεώργιο και η ειλικρινής ανιδιοτέλειά τους ας είναι παράδειγμα για όλους. Ευχαριστούμε επίσης τον ταλαντούχο αγιογράφο κ. Νικόλαο Καγκαρά, ο οποίος με τα χέρια του έδωσε ζωή σε αυτή την εικόνα, καθώς και τον δεξιοτέχνη κ. Λεονδάρη Ζήδρο, ο οποίος με την καλλιτεχνική του δεξιότητα την ντύθηκε με μία υπέροχη αργυρή ράσα, προσθέτοντας μια ακόμη διάσταση ομορφιάς, αξίας και διαρκείας.
Ιδιαίτερη χαρά μας προκαλεί σήμερα η παρουσία της αγαπημένης μας κτητόρισσας, της ευσεβούς κυρίας Ελένης Πάνδεβα, μεγάλης ευεργέτριας αυτού του Ιερού του Αγίου Γεωργίου και ακούραστης εργάτριας της ελεημοσύνης και της αισθητικής.
Εκφράζουμε την αδελφική μας αγάπη και ευγνωμοσύνη και προς τον άγιο Γέροντα της Ιεράς Μονής Ξενοφώντος στο Περιβόλι της Παναγίας, τον Πανοσιολογιότατο Αρχιμανδρίτη κ. Αλέξιο, με την Χριστομιμητική αδελφότητά του, καθώς και προς τους άγιους πατέρες και αδελφούς της Ιεράς Μονής Ζωγράφου, οι οποίοι με εγκάρδιο μοναχικό φιλοξενία επέτρεψαν αυτή την Εικόνα να αγιαστεί και να ευλογηθεί με την αγιορείτικη ευλογία ακριβώς στα δύο μοναστήρια του Αγίου Γεωργίου, καθώς και να λάβει την ευλογία από την πρωτότυπη Εικόνα του Αγίου.
Είμαστε ιδιαίτερα ευγνώμονες προς την σεβαστή Υπουργό Άμυνας, κυρία Σλαβιάνκα Πέτροβσκα, η οποία ανταποκρίθηκε στα αιτήματά μας, έτσι ώστε με την άδειά της για τη συμμετοχή της Τιμητικής Φρουράς και της Στρατιωτικής Μπάντας του Στρατού της Βορείου Μακεδονίας, συνέβαλε σημαντικά στην ομορφιά αυτής της εορταστικής εκδήλωσης.
Ο σημερινός εορταστικός γεγονός, αυτή η ιερή μας συγκέντρωση, αποτελεί η κοινή μας ευχαριστία προς τον δεδοξασμένο Μεγαλομάρτυρα, χωρίς την βοήθεια και προστασία του οποίου, τίποτα από όσα βλέπουμε σήμερα, κανένας τοίχος από αυτό, τώρα πλέον δημοφιλές Μοναστήρι, δεν θα υπήρξε. Ως εκ τούτου, ο Άγιος Γεώργιος Τροπαιοφόρος παραμένει για εμάς ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης για πίστη, γενναιότητα και δημιουργικότητα, καθώς και αγαπημένος προστάτης υπό την προστασία του οποίου στεκόμαστε σταθερά στη μαρτυρία του Πνεύματος, καθώς και ενώπιον των προκλήσεων, των πειρασμών, των μοναχικών αγώνων, των δυσκολιών και των προβλημάτων, των παγίδων και των φθονερών βλεμμάτων, γεμάτοι ελπίδα και πίστη ότι διά της θείας χάριτος μπορούν να επιτευχθούν μεγαλειώδη έργα και το φως του καλού να υπάρξει και να διαδοθεί ακόμα και στο σκοτάδι, εξορίζοντας το σκότος.
Η Ιερά Еικόνα που από τώρα θα στολίζει αυτόν τον προσευχητικό Οίκο του Τροπαιοφόρου δεν θα στέκει μόνο ως σύμβολο της λαμπρής μας πίστης και της Ορθοδόξου παράδοσης, αλλά και ως σταθερή υπενθύμιση της σύνδεσής μας με τους αιώνες και τα πνεύματα, με τους προγόνους και τους απογόνους, με τις αρχαίες ρίζες της πνευματικής μας ταυτότητας και του πολιτιστικού μας κληρονομιάς, καθιστώντας μας δεκτικούς στην αιώνια χάρη που ρέει μέσα από τους αιώνες. Ταυτόχρονα, θα στέκει και ως φάρος προς την χάρη και την αγιότητα, ως ορατό σημείο της σταυροαναστάσιμης ζωής του Χριστιανού, των παθημάτων και των αγώνων, αλλά και της δόξας της Αναστάσεως. Έχοντας τον Άγιο Γεώργιο ως πρότυπο, είμαστε υποχρεωμένοι να ακολουθήσουμε τα βήματά του, ζώντας με αγάπη, γενναιοδωρία και γενναιότητα, υπηρετώντας ως ζωντανοί μάρτυρες της αλήθειας του Χριστού, του ελέους και της αυταπάρνησης στην καθημερινή ζωή.
Εύχομαι σε όλους εσάς, παρόντες εδώ, είτε σωματικά είτε πνευματικά, να μεταφέρετε τη χάρη και την ευλογία αυτής της Ιεράς Εικόνας στα σπίτια και τις καρδιές σας, μοιράζοντάς τις με τους δικούς σας, με όλους όσους χρειάζονται παρηγοριά, καλοσύνη, μεγαλοψυχία και χαρά. Σε αυτούς τους δυσμενείς καιρούς πνευματικής βάρους και ανθρωπίνων παθημάτων, η αρετή και η αφοσίωση του Αγίου Γεωργίου ας αποτελέσουν πρότυπο για όλους μας, καθοδηγώντας μας προς την γλυκιά και καρποφόρα πίστη μας, η οποία υπερβαίνει όλα τα εμπόδια, τα ανθρώπινα όρια και τις εχθρότητες και φέρνει φωτεινή ελπίδα και πνευματική ανανέωση.
Πεφιλημένε και πολυαγαπημένε, δοξασμένε και υπερδοξασμένε, γλυκύτατε και επιστήθιε μας Άγιε Γεώργιε, καλώς ήλθες στον Οίκο σου! Η ευλογία σου και οι πρεσβείες σου ας είναι μαζί μας. Αμήν!
