Πόρνη προσῆλθέ σοι, μύρα σὺν δάκρυσι, κατακενοῦσά σου ποσὶ Φιλάνθρωπε, καὶ δυσωδίας τῶν κακῶν, λυτροῦται τῇ κελεύσει σου, πνέων δὲ τὴν χάριν σου, μαθητής ὁ ἀχάριστος, ταύτην ἀποβάλλεται, καὶ βορβόρῳ συμφύρεται, φιλαργυρίᾳ ἀπεμπολῶν σε. Δόξα Χριστὲ τῇ εὐσπλαγχνίᾳ σου.
Στιχηρό της Μεγάλης Τετάρτης
Δύο μέρες μέχρι τον Γολγοθά. Ο Κύριός μας είναι στην Βιθυνία, στο σπίτι του Σίμωνα του λεπρού ο οποίος έσπευσε τραπέζι για Αυτόν να ετοιμάσει. Και δύο καταστάσεις αντιμετωπίζει σήμερα η Εκκλησία, δύο γεγονότα τόσο αντίθετα μεταξύ τους: η γυναίκα αμαρτωλή δοξάζεται, και η φιλαργυρία και η προδοσία του Ιούδα καταριέται. Έρχεται η πρώην πόρνη στο σπίτι του Σίμωνα, με ψυχή ευγνώμονα επειδή θεραπευμένη είναι από την αμαρτία της στην οποία προηγουμένως είχε πέσει, προσκυνάει τον Σωτήρα και στο κεφάλι και στα πόδια του το πολύτιμο μύρο χύνει. Ο Ιούδας, όμως, ο αχάριστος, που ένας από τους δώδεκα ήταν, την πράξη της ανώφελη την θεωρεί. Ο νους του σε σκοτάδι βυθίζεται, επειδή σκέφθηκε τον Διδάσκαλό του και Κύριο να τον πουλήσει για τριάντα αργύρια. Ημέρα της φρικτής προδοσίας! Και κάθε πιστή ψυχή αισθάνεται τον πόνο από την φοβερή πράξη, η οποία με τον ζόφο της νομίζεις πως ξεπερνάει το σκότος κατά την ίδια Σταύρωσή του. Δεν υπάρχει πράξη πιο φοβερή από την προδοσία του Ιούδα, επειδή κανείς από αυτούς που χτυπούσαν τον Χριστό δεν ήταν μάρτυρας της φιλανθρωπίας του, δεν είχε γνωρίσει τον μεγαλύτερο Ευεργέτη των ανθρώπων. Τρέμουν οι καρδιές μας μπροστά σε αυτό το φρικτό συμβάν, αλλά ταυτόχρονα συγκινούνται μπροστά στο μέγα μυστήριο της αναστάσεως της ανθρώπινης ψυχής, ακούγοντας για την μετάνοια της αμαρτωλής γυναίκας η οποία πέφτει στα πόδια του Ιησού και με μύρο, ανακατεμένο με δάκρυα, τα πλένει. Ο Ιούδας από αμαρτία γεμάτος από τους μαθητές χωρίζεται, και αυτή απόλυση των αμαρτιών ζητάει και μαθήτριά του γίνεται. Ο Ιούδας σε άκαρδους αφήνει Εκείνον ο Οποίος δίδασκε πως όλος ο κόσμος δεν αξίζει όσο μια ψυχή ανθρώπινη∙ εμπορεύεται με το ανεκτίμητο πλούτο, υπολογίζει το κόστος της ανυπολόγιστης Θείας αγάπης και χάρης∙ για φθαρτό χρυσάφι απορρίπτει και με φιλί προδίδει Εκείνον των Οποίων τα πόδια η μετανοημένη πόρνη δια κλαυθμού τα φιλάει∙ τυφλωμένος από φιλαργυρία αυτός τα χέρια του από το κουτί για χρήματα δεν τα αποχωρίζει, ενώ αυτή η αμαρτωλή γυναίκα τα χέρια της προς το άυλο πλούτο τα απλώνει και λύτρωση από το πάθος της πορνείας αποκτάει∙ αυτός έργο διαβολικό επιτελεί, αυτή τεράστια τιμή στον Χριστό δείχνει∙ αυτός σκοτίζεται, αυτή φωτίζεται∙ αυτός από τον Κύριο χωρίζεται, αυτή για τον Κύριο δένεται∙ αυτός δούλος του σατανά γίνεται, αυτή την ελευθερία του Χριστού δέχεται∙ αυτός την όραση πνευματική την χάνει, σε εκείνη τα μάτια του πνεύματος της ανοίγονται.
Αυτές είναι μέρες όταν ακούμε και τα τελευταία λόγια που ο Κύριος τα απευθύνει προς εμάς, τους πιστούς, και όταν Αυτός τελειώνει την διακονία του στην γη. Σε αυτή την Αγία και Μεγάλη Τετάρτη και η Εκκλησία απευθύνει την τελευταία κλήση της προς τους πιστούς της για να συγχωρέσουν ο ένας τον άλλον, να αγαπηθούν, επειδή πλησιάζει ο Μυστικός Δείπνος στον οποίο Αυτός θα επιτελέσει μεγάλα μυστήρια∙ πλησιάζει η προσευχή της Γεθσημανής και η προδοσία του Ιούδα∙ τον Χριστό τον περιμένουν βαριά πάθη.
Τώρα στεκόμαστε στο κατώφλι της Αναστάσεως, όπως κάποτε οι Ισραηλίτες, οι οποίοι σαράντα χρόνια στην έρημο ξενιτεμένοι, στέκονταν απέναντι από την Γη της επαγγελίας, την Χαναάν. Όλα όσα έκανε η Εκκλησία ήταν για να μας προετοιμάσει να μπούμε στην πνευματική Χαναάν, σε αυτό το για μας υποσχόμενο τόπο της ειρήνης. Όλα όσα μας είπε ο Θεός ήταν για να είμαστε πρόθυμοι και δυνατοί, να μην επιτρέψουμε ώστε ο πνευματικός μας εχθρός να μας κυβερνάει. Όλα όσα συνέβη ήταν για να μάθουμε να αγαπούμε, να γνωρίσουμε την Αλήθεια και αυτή να μας ελευθερώσει. Τώρα μαζεμένοι σε ιερά εσωτερική σιγή, η μοναχικές μας Μονές, μαζί με τον αγαπημένο μας γέροντα και δεσπότη Παρθένιο, ενθυμήθηκαν αυτά τα βαθιά ευαγγελικά γεγονότα και βυθισμένοι σε αυτά, πρώτα ο ένας από τον άλλον συγχώρεση ζήτησαν, παρακαλώντας τον ελεήμονα Κύριο, όλους να τους αξιώσει να αισθανθούν την δύναμη της σταυροαναστάσιμης αγάπης. Και για αυτή ποιος θα μπορούσε να μας μιλήσει πιο γλυκιά εκτός από εκείνον που την έχει δεχθεί στην καρδιά του, ο οποίος είναι εδώ πρώτος να μας διακονεί, αυτός ο οποίος κανένα από μας δεν κατέκρινε, αλλά όλους μας αγκάλιασε πατρικά, που μας δέχθηκε μέσα του και με την αγάπη μας ίασε:
Αγαπημένοι αδελφοί και αδελφές, επειδή η Εκκλησία ξέρει την ανθρώπινη ψυχολογία και ξέρει πως εμείς οι άνθρωποι είμαστε ανήμποροι και αδύναμοι κατά φύση και συνεχώς πέφτουμε σε αμαρτίες, αυτή σήμερα, πριν την αρχή των σωτηρίων του Χριστού παθών, ακόμα μια φορά μας καλεί σε κοινή συγχώρεση μεταξύ μας. Και όχι τυχαία σε αυτή την ημέρα αυτή έθεσε την μνήμη της αμαρτωλής γυναίκας, η οποία τόλμησε να χύσει το μύρο στο κεφάλι του Κυρίου Ιησού Χριστού και με τα δάκρυά της να ξεπλύνει τα πόδια Του και με τα μαλλιά της να τα σκουπίσει σε μέγιστη μετάνοια.
Ιδιαίτερη εντύπωση σε σχέση με αυτό μου έκαναν τα λόγια που διαβάσαμε χθες το βράδυ από το Συναξάρι: ‘Και γιατί αυτή, δηλαδή η γυναίκα αμαρτωλή, έκανε αυτόν τον αγώνα; Επειδή είδε την συμπόνια του Χριστού και τον πόθο του για ενότητα όλων’. Είδε δηλαδή την μέχρι τότε πρωτοφανή συμπόνοια που ο Κύριος την έδειξε προς τον Σίμωνα του λεπρού, μπαίνοντας να φάει στο σπίτι του. Σε εκείνο τον καιρό κάτι τέτοιο ήταν αδιανόητο. Κατά τους νόμους τότε στο παλαιό Ισραήλ, όχι μόνο που σε κανέναν δεν επιτρεπόταν να μπει σε σπίτι ενός λεπρού ανθρώπου, αλλά ήταν και σημειωμένοι ως ακάθαρτοι και απομονωμένοι από όλη την κοινωνία. Αλλά ο Κύριος μπαίνει στο σπίτι ενός τέτοιου ανθρώπου, έχοντας αγάπη προς όλους και θέλοντας να είναι σε κοινωνία με κάθε άνθρωπο. Αυτή η αγαπητική πράξη του Χριστού συγκίνησε δυνατά την καρδιά της πόρνης, αλλά και την έδωσε θάρρος να τον πλησιάσει και να κάνει την αλοιφή της με μύρο. Κατάλαβε πόσο καλός είναι ο Κύριος, πόσο τεράστια αγάπη έχει, ακόμα και προς εκείνους τους πιο απορριπτόμενους. Για αυτό σήμερα η Εκκλησία, δια του παραδείγματος της γυναίκας αυτής, μας καλεί: ελάτε όπως και να είστε. Ο Κύριος είναι συμπονετικός προς όλους, ὁ τοὺς δικαίους ἀγαπῶν καί τοὺς ἁμαρτωλοὺς ἐλεῶν. Αύριο θα πρέπει να καθίσουμε μαζί του στον Μυστικό Δείπνο∙ τώρα μας ξαναδίνει ευκαιρία, καθαρισμένοι δια της ταπείνωσης και συντετριμμένης μετάνοιας, να ετοιμαστούμε για να καθίσουμε μαζί με τον Χριστό. Εννοείται, δια της αγάπης του. ῥαντιεῖς με ὑσσώπῳ καὶ καθαρισθήσομαι πλυνεῖς με καὶ ὑπὲρ χιόνα λευκανθήσομαι. ἀκουτιεῖς μοι ἀγαλλίασιν καὶ εὐφροσύνην ἀγαλλιάσονται ὀστέα τεταπεινωμένα (Ψαλ.50, 7-8). Ταπεινωνόμαστε σε ψυχική συντριβή και στην ταπείνωσή μας ο Κύριος θα μας συγχωρέσει, θα μας δώσει χαρά και αγαλλίαση. Για αυτό, ελάτε στα πόδια του! – μας καλεί η Εκκλησία. Όλοι, και εσείς που νηστέψατε και εσείς που δεν νηστέψατε, και εσείς που αμαρτάνοντας πολύ, έχετε αποπροσανατολιστεί και έχετε χάσει την ελπίδα. Ελάτε, η γενναιοδωρία του Κυρίου είναι απεριόριστη.
Για αυτό τώρα, κατά το τυπικό της Εκκλησίας, ακόμα μια φορά είμαστε καλεσμένοι να συγχωρέσουμε ο ένας τον άλλον. Όλη η Αγία Τεσσαρακοστή και ιδιαίτερα η Μεγάλη Εβδομάδα, είναι καιρός όταν ζητείται από μας πνευματική εγρήγορση, περίοδος στην οποία πρέπει να προετοιμαζόμαστε για τον ερχομό του Σωτήρος, να ετοιμάσουμε τις καρδιές μας για Αυτόν, επειδή αυτές είναι το πιο αγαπημένο σπίτι Του. Έτσι και άρχισε αυτή η Εβδομάδα, με το απολυτίκιο: Ἰδού ὁ Νυμφίος ἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός… Αλλά, και εφόσον κατά την διάρκεια της περιόδου αυτής πέφταμε και αμαρτάναμε, σήμερα έχουμε ξανά την ευκαιρία να διορθωθούμε, πριν το κατώφλι των μεγαλύτερων γεγονότων που έγιναν για την σωτηρία μας. Είπαμε, αύριο θα γίνει ο Μυστικός Δείπνος, η προδοσία, η δίκη του Κυρίου, ο χλευασμός, το φτύσιμο∙ την Παρασκευή – η Σταύρωση, η Ταφή∙ το Σάββατο – ο κάθοδος στην Άδη και στο τέλος, την Μέγιστη Κυριακή – η νικηφόρα και η ένδοξη Ανάστασή Του. Για αυτό τώρα, προτού αρχίσουμε την Προηγιασμένη Θεία Λειτουργία, η οποία είναι τελευταία για φέτος, να προσευχηθούμε στον Κύριο να μας συγχωρέσει όπως συγχώρησε την αμαρτωλή γυναίκα και να μας αξιώσει σε χαρά και πνευματική αγαλλίαση να προσκυνήσουμε την Ανάστασή του.
Πρώτα εγώ, ο τελευταίος και ανάξιος, ζητώ από όλους σας συγχώρεση με την μεγαλύτερη αγάπη και ταπείνωση, για όλα που έσφαλα και στην ζωή μου, αλλά και κατά την διάρκεια αυτής της Τεσσαρακοστής, με λόγια, έργα και σκέψεις. Συγχωρήσετέ με και παρακαλέστε τον Χριστό να με συγχωρέσει και εμένα, και σε όλους τους αμαρτωλούς να δώσει θάρρος να τον πλησιάσουν με πίστη και ελπίδα.
Καλή Ανάσταση σε όλους!