Η Κωνσταντινούπολη, η Πόλη της Θεομήτορος, ο οφθαλμός του κόσμου, η Πρωτεύουσα της ρωμαϊκής πολιτείας, η Νέα Ρώμη, που πότισε ολόκληρη την οικουμένη με την Θεία διδασκαλία και τα Σωτήρια δόγματα και φώτισε τον κόσμο με σοφία ουράνια και επίγεια, δεν παύει να λάμπει και σήμερα με το ευαγγελικό και πνευματικό φως, διά της Πρωτόθρονης Μητρός Εκκλησίας, του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Από την έδρα της στο Φανάρι συνεχίζει να λάμπει ως πραγματικό φανάρι για όλη την ορθόδοξη οικουμένη.
Ακριβώς απ’ αυτή, από το άγιο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, με επικεφαλής τον σοφό Οικουμενικό Πατριάρχη, την Αυτού Θεία Παναγιότητα, Αρχιεπίσκοπο Νέας Ρώμης κ. κ. Βαρθολομαίο, σήμερα πάνω στην ένδοξή μας Αρχιεπισκοπή Αχρίδος έλαμψε η ευλογία της ενότητας με όλο το πλήρωμα της μίας, αγίας, καθολικής και αποστολικής Εκκλησίας.
Ήτοι, απόψε στην ιστορική και ιερά Πατριαρχική, Σταυροπηγιακή Μονή της Παναγίας Θεοτόκου, αφιερωμένο στην Ζωοδόχο της Πηγή «Μπαλουκλί» τελέστηκε η ακολουθία του Εσπερινού με αφορμή την μνήμη των Αγίων Αποστόλων Βαρθολομαίου και Βαρνάβα και την εορτή της εικόνος της Θεομήτορος, την «Άξιον εστίν». Αυτήν την ημέρα η Αυτού Παναγιώτης, Οικουμενικός Πατριάρχης κ. κ. Βαρθολομαίος εορτάζει τα ονομαστήριά του. Στην ακολουθία του Εσπερινού ιερουργούσε ο Αρχιμανδρίτης κ. Αγαθάγγελος και ανάμεσα στους πολλούς παρόντες επισκέπτες, εκκλησιαστικούς ανώτερους αξιωματούχους, κοινωνικούς λειτουργούς και πιστούς που ήρθαν να τιμήσουν τον Πατριάρχη κ. κ. Βαρθολομαίο ήταν παρόντες και ο Αρχιεπίσκοπός μας, κ. Στέφανος, οι μητροπολίτες κ. Πέτρος Πρεσπών και Πελαγονίας και κ. Τιμόθεος Δεβρών και Κιτσέβου και οι επίσκοποι κ. Κλήμης Ηρακλείας και ο Γέροντάς μας κ. Παρθένιος Αντανίας.
Στο τέλος του Εσπερινού ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. κ. Βαρθολομαίος στον Αρχιεπίσκοπο κ. Στέφανο παρέδωσε επίσημα την Συνοδική και Πατριαρχική Πράξη για την αποδοχή της Αρχιεπισκοπής Αχρίδος στην λειτουργική και κανονική ενότητα, αφού πριν από 4 χρόνια η Ιερά Σύνοδός μας υπέβαλε αίτηση για έκκλητον προσφυγή στο Οικουμενικό Πατριαρχείο ως Πρωτόθρονη Μητέρα Εκκλησία στην Ορθοδοξία.Σε αυτή την ιερά πανήγυρη, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. κ. Βαρθολομαίος στην ιερά του και πρέπουσα ομιλία τόνισε:
Ἱερώτατε Ἀρχιεπίσκοπε Ἀχρίδος κύριε Στέφανε, μετὰ τῆς περὶ ὑμᾶς τιμίας συνοδείας,
Τιμιώτατοι ἐκπρόσωποι τῶν ἀδελφῶν Ἐκκλησιῶν Ἱεροσολύμων καὶ Κύπρου,
Ἱερώτατοι καὶ Θεοφιλέστατοι ἀδελφοὶ Ἱεράρχαι,
Ἐξοχωτάτη κυρία Ὑπουργέ,
Ἐντιμολογιώτατοι Ἄρχοντες ὀφφικιάλιοι τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας,
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,
Σήμερον ὅμως, ἀδελφοὶ μου, ἐγγὺς ἐν τῷ συμπληροῦσθαι τὴν Μεγάλην ἡμέραν τῆς Πεντηκοστῆς, προέφθασε καὶ ἡ περιπόθητος ὥρα τῆς ἐπουλώσεως ἑνὸς μακροῦ καὶ ἐπιπόνου σχίσματος εἰς τὸ Σῶμα τῆς Μιᾶς Ἁγίας, Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας.
Σήμερον παρίστανται ἐν τῷ μέσῳ ἡμῶν ἐνταῦθα εἰς τὸ Πάνσεπτον καὶ περίοπτον Καθολικὸν τῆς καθ’ ἡμᾶς Ἱερᾶς Πατριαρχικῆς καὶ Σταυροπηγιακῆς Μονῆς τῆς Ζωοδόχου Πηγῆς, τοῦ Βαλουκλῆ, ὁ Ἱερώτατος ἐν Χριστῷ ἀδελφὸς Ἀρχιεπίσκοπος Ἀχρίδος κ. Στέφανος, καὶ ἡ τιμία Συνοδεία του, διὰ νὰ λάβουν ἐκ τῶν ἡμετέρων χειρῶν τὴν Πατριαρχικὴν καὶ Συνοδικὴν Πρᾶξιν τῆς ἀποκαταστάσεως τῆς Ἐκκλησιαστικῆς μετ’ αὐτῶν κοινωνίας τῆς Μητρός των, Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας, καὶ συνεπῶς ἐξ αὐτῆς καὶ δι’ αὐτῆς καὶ μετὰ τῶν λοιπῶν κατὰ τόπους Ἁγίων τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησιῶν, ἐν τῷ συνδέσμῳ τῆς ἀγάπης, τῆς ἑνότητος καὶ τῆς εὐχαριστιακῆς ἀλληλοπεριχωρήσεως.
Σήμερον χαρὰ μεγάλη γίνεται ἐν τῷ οὐρανῷ, καθὼς ὁ ἀπὸ μακροῦ ἐσχισμένος χιτὼν τοῦ Κυρίου ἀποκαθίσταται σῷος καὶ ἀκέραιος τῇ ραφίδι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Σήμερον ἡ τῶν Ὀρθοδόξων πληθὺς εὐφραίνεται ἐπὶ τῇ ἐπανεισόδῳ λαοῦ χριστοφόρου εἰς τὰς ἀγκάλας τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας.
Σήμερον ἡ ἐν Κωνσταντινουπόλει Μεγάλη τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία βοᾷ χαρμοσύνως: Ἔρχεσθε καὶ ἴδετε Μητέρα ἐπὶ τέκνοις εὐφραινομένην.
Σήμερον ἀγάλλονται αἱ ψυχαὶ τῶν ἐνταῦθα ἀναπαυομένων ἀοιδίμων προκατόχων ἡμῶν Ἀθηναγόρου καὶ Δημητρίου, καθὼς εἰς τὴν ἐν οὐρανοῖς Ἐκκλησίαν ἀπολαύουν τῆς τοιαύτης στιγμῆς, τὴν ὁποίαν προσεδόκουν πεντήκοντα καὶ πέντε ἔτη.
Σήμερον ἐπιβεβαιοῦται ἡ ἀκρίβεια τῆς πίστεώς μας, καθὼς ἀναδεικνύεται περιτράνως ἡ ἀξία τῆς Ἐκκλησιαστικῆς ἀμφιδρομίας καὶ τὸ ἀναπόσπαστον μεταξὺ τῶν Ὅρων καὶ τῶν Κανόνων της.
Σήμερον ἅπαξ ἔτι, λοιπόν, φανεροῦται ἡ ἀξία οὐχὶ μόνον τοῦ Ὅρου τῆς Ἁγίας ἐν Χαλκηδόνι Δ΄ Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ἀλλὰ καὶ τῶν Κανόνων, οἱ ὁποῖοι περιφυλάττουν τὴν ἑνότητα καὶ τὴν θεραπείαν ἐν τῷ Κυριακῷ Σώματι διὰ τῆς ἀναθέσεως εἰς τοὺς ὤμους τοῦ ἑκάστοτε Ἀρχιεπισκόπου τῆς Κωνσταντινουπόλεως εὐθύνας βαρείας καὶ ἱεράς. Ἐνθυμούμεθα ὅσα ἔγραφε δι᾿ αὐτὸν πρὸς ἡμᾶς ἡ ὑμετέρα ἀγάπη πρὸ τετραετίας: «ὁ δεσπόζων ἐκ τῆς Ἑπταλόφου καὶ Ἐφορῶν τὰς τῆς καθόλου Ἐκκλησίας τακτικὰς καὶ ἐκτάκτους ἱερὰς ὑποθέσεις» (22 Ὀκτωβρίου 2018).
Ἡ ἔκκλητος εὐθύνη τοῦ Κωνσταντινουπόλεως, τῆς ὁποίας ἐμνήσθητε καὶ ὑμεῖς, ἅγιε Ἀχρίδος, εἰς τὸ πρόσφατον εὐχαριστήριον γράμμα σας πρὸς τὴν Μητέρα ὑμῶν Ἐκκλησίαν, ὑπογεγραμμένον καὶ ὑφ᾽ ἁπάντων τῶν περὶ ὑμᾶς τιμίων Ἀρχιερέων, δὲν τυγχάνει προνόμιον, ἀλλὰ θυσία καὶ ἐξάντλησις, χάριν τῆς τῶν πιστῶν σωτηρίας…
Ἱερώτατε Ἀρχιεπίσκοπε Ἀχρίδος κ. Στέφανε, ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ἤλγει, προσηύχετο, ἐμακροθύμει, ἀνέμενεν, ἤλπιζεν, ἐνουθέτει καὶ προητοιμάζετο διὰ τὴν ἀνεύρεσιν λύσεως εἰς τὸ ἀπασχολοῦν τὴν ὑμετέραν τοπικὴν Ἐκκλησίαν…
Κατανοοῦμεν τὰς ὑμετέρας δυσκολίας, τὰ τεθέντα διλήμματα, τὰς ἐσωτερικὰς διεργασίας, τὰς ἐπαλλήλους καὶ μεταβαλλομένας ἀπόψεις˙ ἀλλὰ αἱ λύσεις ἀπαιτοῦν θυσίας καὶ γενναιότητα. Οὕτως αἰσθανόμεθα καὶ τὴν χαράν ὅλων σας διὰ τὴν γενομένην ἐξέλιξιν. Ἀπὸ σήμερον, καθ’ ἣν λαμβάνετε θέσιν καὶ λειτουργήματα εἰς τὸ πανίερον Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας, ἐλπίζομεν ὅτι θὰ ἀναδειχθῆτε ἀντάξιοι τῆς πρὸς ὑμᾶς εὐνοίας τῆς Μεγάλης τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίας…
Εὐλογοῦμεν τὸν Λαὸν τῆς Ἁγιωτάτης Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀχρίδος. Χαιρετίζομεν τήν, ὡς εἴδομεν, ἀγαθὴν καὶ φιλάδελφον πρὸς ὑμᾶς διάθεσιν τῆς Ἁγιωτάτης κατὰ Σερβίαν Ἐκκλησίας. Ἀναμένομεν τὴν ἐπίσημον ὑφ’ ὑμῶν ἐνημέρωσιν διὰ τὴν πρόοδον τοῦ ἀναμεταξύ σας διαλόγου. Καὶ ἐν τέλει ἐγχειρίζομεν τὴν ἀποκαταστατικὴν τῆς ἐκκλησιαστικῆς κοινωνίας Πατριαρχικὴν καὶ Συνοδικὴν Πρᾶξιν καὶ προγευόμεθα τῆς μεθ’ ὑμῶν συλλειτουργίας τὴν ἐρχομένην Κυριακὴν τῆς Πεντηκοστῆς, «ὁ δὲ Θεὸς τῆς εἰρήνης μετὰ πάντων ὑμῶν· ἀμήν.» (Ρωμ. ιε´, 33)
.
Ενώ η Αυτού Μακαριώτητα, Αρχιεπίσκοπος κ. Στέφανος στην προσφώνησή του προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη, μεταξύ άλλων, είπε:
Παναγιώτατε και Θειότατε Αρχιεπίσκοπε Κωνσταντινουπόλεως-Νέας Ρώμης και Οικουμενικέ Πατριάρχα, κύριε κύριε Βαρθολομαίε,
Με καρδιές γεμάτες χαρά και συγκίνηση ήρθαμε στην Βασιλεύουσα Πόλη του Κωνσταντίνου, από την αρχαία Αχρίδα η οποία στους καλούς χρόνους της είχε 365 θυσιαστήρια, όσα και οι ημέρες του έτους…
Ήρθαμε κοντά Σας με πίστη στο πλήρωμα του χρόνου, του χρόνου στον οποίο ακούσατε τον στεναγμό της καρδιάς μας και τον πόθο των ψυχών! Ήρθαμε κοντά Σας και είμαστε πολύ χαρούμενοι. Ήρθαμε να εκφράσουμε τον πόθο Χριστού, που έχουμε ως Ορθόδοξοι Χριστιανοί και να υποβάλουμε στον Θρόνο Σας τον σεβασμό, την τιμή και την ευγνωμοσύνη μας – να διατρανώσουμε από την καρδιά της Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως, ενώπιον του Οικουμενικού Θρόνου, την αγάπη μας προς όλη την Οικουμένη.
Γι’ αυτό, ιστάμενοι μπροστά Σας και με την τιμή να σταθούμε δίπλα Σας, ήρθαμε να Σας πούμε ένα μεγάλο ευχαριστώ! Σ’ αυτή την ευλογημένη εσπέρα, πολλά καλά συνδράμουν: η εορτή του Οικουμενικού Πατριάρχου, των Αποστόλων Βαρθολομαίου και Βαρνάβα, η σύναξη της πρώτης εικόνος του Αγίου Όρους – Άξιον εστίν· αυτό το Σταυροπήγιο όπου βρισκόμαστε, το ζων ύδωρ που γεννήθηκε από την Ζωοδόχο Πηγή, οι νεκροί στους τάφους και «νεκροί» που αναστηθήκαμε· τη έκκλητος την οποία Σας υποβάλαμε και διά της αθωώσεως της οποίας μας δεχθήκατε στην κοινωνία μαζί Σας και με όλο τον ορθόδοξο κόσμο· κι Εσείς, Παναγιώτατε Αρχιεπίσκοπε Κωνσταντινουπόλεως, τα προνόμιά Σας και η καρδιά Σας πλήρη αγάπη…
Η Πατριαρχική και Συνοδική Πράξη αποκαταστάσεώς μας από τις περιπέτειες της απομονώσεως είναι, και θα μεριμνήσουμε να είναι το θεμέλιο στο οποίο θα οικοδομήσουμε το μέλλον μας, πάντοτε υπό τις σοφές συμβουλές της Μητρός Εκκλησίας Κωνσταντινουπόλεως. Η ενάτη Μαΐου για μας θα είναι ημέρα πνευματικής και λαϊκής μνήμης, ημέρα ευεργεσίας, ημέρα τιμής και εορτασμού.
Πολλά να είναι τα έτη Σας, Παναγιώτατε! Τα τέκνα Σας από την Αγία Αρχιεπισκοπή Αχρίδος, οι αρχιερείς, ο κλήρος και ο λαός, με επί κεφαλής την ταπεινότητά μου, κλίνουμε γόνυ ευχαριστιών, ευγνωμοσύνης και σεβασμού, Σας ευχόμαστε η Παναγία Δέσποινά μας να Σας χαρίζει πολλά έτη στο πηδάλιο της Πρωτοθρόνου Εκκλησίας της Βασιλευούσης Πόλεως, για να ευφραίνεται όλος ο Χριστόνυμος λαός κι εμείς μαζί του να αναφωνούμε: Τοιοῦτος ἡμῖν ἔπρεπεν ἀρχιερεύς!
Εἰς πολλά ἔτη!
Στη συνέχεια ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος κ. Στέφανος ως πράξη ευγνωμοσύνης τέλεσε τρισάγιο μπροστά στον τάφο του μακαριστού Πατριάρχη Δημήτριο για όλους τους ποιμένες της Κωνσταντινούπολης που έχουν ταφεί σε αυτό το νεκροταφείο.
