Με ιδιαίτερα αυστηρό τρόπο σχολίασε ο Οικουμενικός Πατριάρχης την στάση των ρωσικής Εκκλησίας στο θέμα της χρήσης των προσκυνητών ως εργαλείο άσκησης πίεσης στις Εκκλησίες που δεν ακολουθούν τις επιθυμίες της.
«Όντως, δυσκολευόμεθα να ασκήσωμεν κριτικήν εις την προιούσαν τουριστικοποίησιν της ιεράς αποδημίας, όταν βλέπωμεν μίαν Ορθόδοξον Αυτοκέφαλον Εκκλησίαν να χρησιμοποιή την ευσέβειαν και τον ιερόν πόθον της πιστών της ως μέσον ασκήσεως οικονομικής πιέσεως προς την Εκκλησίαν της Ελλάδος και τον Ελληνικόν λαόν, λόγω της επισήμου αναγνωρίσεως της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας, όπως εργαλειοποιήθη βεβαίως από την Εκκλησίαν της Ρωσσίας και το ιερώτατον «Μυστήριον των μυστηρίων», η Θεία Ευχαριστία, με το αυτό πνεύμα, κατά του Οικουμενικού Πατριαρχείου.» είπε με νόημα ο Πατριάρχης.
Σε βιντεοσκοπημένο μήνυμα του που προβλήθηκε στην έναρξη του 4ου Πανελληνίου Συνεδρίου Προσκυνηματικών Περιηγήσεων απόψε στην Άρτα, ο Προκαθήμενος των ορθοδόξων δεν δίστασε να χαρακτηρίσει «σκοτεινή υπόθεση» τους ρωσικούς χειρισμούς χρησιμοποιώντας μια περικοπή του Ευαγγελίου.
«Εάν το ψέμα το βαπτίζεις εσύ σε αλήθεια, επειδή έτσι σε συμφέρει, τότε η αλήθεια σου δεν έχει καμιά αξία και είναι σκοτεινή υπόθεση» τόνισε ο Οικουμενικός Πατριάρχης «Αναφωνούμεν μετά του Κυρίου: «ει ούν το φως το εν σοι σκότος εστίν, το σκότος πόσον;» που ξεκαθάρισε πως «Είναι τραγικόν, η αγνή προσκυνηματική διάθεσις των πιστών, οι οποίοι ζούν την Ορθόδοξον ευσέβειαν και πνευματικότητά των εις εν εκκοσμικευμένον περιβάλλον, αντιμέτωποι με τας συγχρόνους προκλήσεις και τας αλλοτριώσεις τας οποίας συνεπάγεται ο τεχνοκρατικός, οικονομοκεντρικός και ευδαιμονιστικός πολιτισμός μας, και οι οποίοι αναμένουν από την Εκκλησίαν την ποιμαντικήν στήριξιν, να γίνεται αντικείμενον εκμεταλλεύσεως προς επίτευξιν αλλοτρίων προς το ορθόδοξον εκκλησιαστικόν ήθος στόχων, και να προωθήται τοιουτοτρόπως εκ των έσω η εκκοσμίκευσις της Εκκλησίας».
Η επιλογή του ρωσικού Πατριαρχείου να χρησιμοποιήσει τους προσκυνητές ως μέτρο άσκησης οικονομικής πίεσης στις Μητροπόλεις της Εκκλησίας της Ελλάδος έχει προκαλέσει αλγεινή εντύπωση στη χώρα με τους περισσότερους από τους ιεράρχες να κάνουν λόγο για χειρισμούς εκτός εκκλησιαστικής τάξης.
