Ένα από τα θέματα που επί χρόνια συζητούσαν προσυνοδικά οι Ορθόδοξες Εκκλησίες αλλά ουδέποτε έφτασε στην τελική ατζέντα της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, ήταν αυτό του τρόπου ανακήρυξης του Αυτοκεφάλου. Το κείμενο συντάχθηκε πριν από 26 χρόνια τον Νοέμβριο του 1993 και θα ήταν ο νέος τρόπος «δημιουργίας» Αυτοκεφάλων Εκκλησιών… εάν η Εκκλησία της Ρωσίας δεν το είχε «τορπιλίσει». Γιατί όμως είχε συμβεί αυτό;
Ιστορικά, η μόνη Εκκλησία που έχει το δικαίωμα της δημιουργίας νέων Αυτοκεφάλων Εκκλησιών εξαιτίας της αδυναμίας σύγκλησης μιας Οικουμενικής Συνόδου, είναι η Κωνσταντινούπολη. Μόνης εξαιρουμένης της Κύπρου και φυσικά των Πρεσβυγενών Πατριαρχείων όλες οι υπόλοιπες Αυτοκέφαλες Εκκλησίες και Πατριαρχεία «γεννήθηκαν» στην Κωνσταντινούπολη.
Για πρώτη φορά στην ιστορία της Ορθόδοξης Εκκλησίας αυτό πήγε να αλλάξει όταν το Φανάρι με μια – ακατανόητη ακόμη και σήμερα σε πολλούς – κίνησή του, αποφάσισε να μοιραστεί, κατά κάποιο τρόπο, μέρος του προνομίου αυτού με τις υπόλοιπες Εκκλησίες. Με απλά λόγια, και για να μην χανόμαστε σε πολλές λεπτομέρειες, ενώ μέχρι τότε το θέμα Αυτοκέφαλο το χειριζόταν αποκλειστικά το Φανάρι χωρίς να χρειάζεται την παραμικρή συγκατάθεση άλλων Εκκλησιών, με τον νέο τρόπο θα έπρεπε να έχει την συναίνεση τους.
Αν δηλαδή μια τοπική Εκκλησία ήθελε να λάβει καθεστώς αυτοκεφαλίας θα έπρεπε να στείλει το αίτημα στο Φανάρι, να το εξετάσει και να το προωθήσει στις υπόλοιπες Εκκλησίες. Εντέλει, ο Τόμος της Αυτοκεφαλίας θα εκδιδόταν όχι μόνο αν συναινούσε το Οικουμενικό Πατριαρχείο αλλά εφόσον υπήρχε πανορθόδοξη συναίνεση.
Και για να το υπεραπλουστεύσω ενώ μέχρι τότε η Κωνσταντινούπολη «γεννούσε» και έπρεπε απλά να «συστήσει» τη νέα αδελφή Εκκλησία στην οικογένεια των ορθοδόξων, με το νέο σύστημα πριν τη γέννα θα έπρεπε να προηγηθεί η συναίνεση της οικογένειας.
Και φθάνουμε στην υπογραφή. Το τελικό κείμενο προέβλεπε την έκδοση του Πατριαρχικού Τόμου από το Φανάρι με την υπογραφή του Οικουμενικού Πατριάρχη, όπως γίνεται αιώνες τώρα, ενώ για πρώτη φορά θα μπορούσαν να προσυπογράψουν και οι υπόλοιποι Προκαθήμενοι.
Με βάση την παραπάνω συμφωνία, οι Τόμοι των Εκκλησιών που θα προέκυπταν μετά από αυτήν την ρύθμιση, θα κατέληγαν ως εξής: Ο Κωνσταντινουπόλεως αποφαίνεται, ο Αλεξανδρείας συναποφαίνεται, ο Αντιοχείας συναποφαίνεται κ.ο.κ.
Κι εκεί ήταν που μια ιστορικής σημασίας συμφωνία κατέληξε στον κάλαθο των αχρήστων. Ενώ όλοι είχαν συμφωνήσει, η Μόσχα διαφώνησε με τον τρόπο της υπογραφής. Η ρωσική Εκκλησία δεν ήθελε να υπάρχει τέτοια διαφοροποίηση του Οικουμενικού Πατριάρχη έναντι των υπολοίπων. Η πρόταση της ήταν να μπουν όλες οι υπογραφές με τον ίδιο τρόπο, χωρίς να ξεχωρίζει αυτή του Οικουμενικού. Το γιατί, είναι προφανές νομίζω και δεν χρειάζεται εξήγηση.
Αυτή λοιπόν θα ήταν η νέα μέθοδος δημιουργίας αυτοκεφάλων Εκκλησιών εάν η Μόσχα είχε συναινέσει κι αφού αυτό δεν έγινε παρέμεινε ο γνωστός παλιός τρόπος.
Γιατί όμως θυμίζω αυτήν την παλιά ιστορία;
Διότι πολύ απλά αποδεικνύει με τον πλέον πανηγυρικό τρόπο πως η «μάχη» που με τόση ένταση δίνει η Μόσχα για την Ουκρανία είναι ένα προπέτασμα καπνού πίσω από το οποίο κρύβεται μια πολύ έξυπνα καμουφλαρισμένη «πολιορκία» της Κωνσταντινούπολης.
Αν πραγματικά η υπόθεση της ουκρανικής αυτοκεφαλίας ήταν η πρώτη προτεραιότητα της Μόσχας τότε θα ήταν η πρώτη που όχι μόνο θα υπέγραφε τον νέο κανονισμό αλλά θα τον «επέβαλε» και στις υπόλοιπες Εκκλησίες.
Διότι πολύ απλά, με βάση τις ισορροπίες που έχουν διαμορφωθεί στην Ορθόδοξη Εκκλησία εδώ και δεκαετίες, με τον νέο κανονισμό η Ουκρανία δεν θα έβλεπε Αυτοκέφαλο ούτε μετά από 500 χρόνια. Δεν θα υπήρχε ποτέ η απαραίτητη πανορθόδοξη συναίνεση που απαιτούσε ο κανονισμός και το Αυτοκέφαλο θα έμενε στην κατηγορία του αιτήματος. Εις τους αιώνας των αιώνων…
Γιατί όμως η Μόσχα δεν το έκανε αυτό; Γιατί υποδαύλισε τον μόνο τρόπο με τον οποίο θα έλυνε το πρόβλημα της μια για πάντα; Μήπως γιατί τελικά η Ουκρανία δεν είναι το πραγματικό της πρόβλημα;
Αν δούμε τα γεγονότα μεθοδικά, η απάντηση προκύπτει αβίαστα: προφανώς όχι! Το πρόβλημα της ρωσικής Εκκλησίας δεν είναι το Κίεβο αλλά η Κωνσταντινούπολη. Έχοντας ιεραρχήσει στις προτεραιότητες της πρώτη την αμφισβήτηση των δικαιωμάτων και των προνομίων της Κωνσταντινούπολης έναντι των υπολοίπων, η Μόσχα προτίμησε να θυσιάσει το Κίεβο παρά να αναγνωρίσει έστω και «κουτσουρεμένο» ένα προνόμιο της Κωνσταντινούπολης. Ακόμη κι αν αυτό το προνόμιο είναι ο λόγος που έκανε και την ίδια Αυτοκέφαλη Εκκλησία και Πατριαρχείο.
Γι’ αυτό και χρησιμοποίησε την ουκρανική υπόθεση για να αμφισβητήσει μια και καλή κι άλλα προνόμια όπως αυτό του εκκλήτου, ακόμη και την αναφορά «Οικουμενικό Πατριαρχείο».
Η Μόσχα έκανε τα πάντα ώστε να οδηγηθεί η Κωνσταντινούπολη στην απονομή Αυτοκεφάλου στην Ουκρανία όχι επειδή στερείται στρατηγικής σκέψης αλλά γιατί αυτή ακριβώς ήταν η στρατηγική της!
Οι πιέσεις προς τις άλλες Εκκλησίες να μην αναγνωρίσουν την Εκκλησία της Ουκρανίας και τον προκαθήμενο της, στην πραγματικότητα στοχεύσουν τον θρόνο της Κωνσταντινούπολης και τα προνόμια του. Το είχα ξαναγράψει και επιμένω… το χτίσιμο ή το γκρέμισμα της Τρίτης Ρώμης περνά από το Κίεβο.
Πηγή: Ортодоксија.инфо
