Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας (Πατριαρχείο της Μόσχας) σωστά επισημαίνει ότι αυτή αληθινά είναι αυτοκυβερνώμενη, ότι η σχέση της με τη Μόσχα είναι μόνο προσευχητική και συμβολική: ανάμνηση του ονόματος του Πατριάρχη της Μόσχας και πάσης Ρωσίας κατά τη διάρκεια της προσευχής.
Απ’ αυτό προκύπτει ότι η λειτουργική αναφορά του ονόματος του πατριάρχη είναι:
α) ένας τρόπος σύνδεσης με τη Ρωσική Εκκλησία και
β) ένα θέμα διαμάχης μεταξύ των Ουκρανών.
Έτσι, αυτό δεν είναι μια λεπτομέρεια. Αυτό είναι ένας δείκτης για τα κανονικά εδάφη. Και αυτό είναι ο μόνος, σχεδόν εικονικός τρόπος παρουσίας του Πατριάρχη Μόσχας στη ζωή της Ουκρανίας. Ναι, επιπλέον και η έκδοση της βεβαίωσης, με την οποία αναγνωρίζεται η εκλογή του προϊσταμένου της Εκκλησίας από την ουκρανική Σύνοδο. Αυτό είναι. Ας σταματήσουμε. Μην διαβάσετε. Σκεφτείτε σαφώς και κάντε την δική σας απάντηση.
Και το 1656 σε όλα τα έγγραφα, με τα οποία διαπραγματεύθηκε την μεταφορά της διοίκησης της Μητροπόλεως Κιέβου προς τη Μόσχα, το Οικουμενικό Πατριαρχείο αναλλοίωτα προσδιορίζει: το όνομα του Οικουμενικού Πατριάρχη θα πρέπει, όπως και πριν, αναλλοίωτα να μνημονεύεται στις ακολουθίες πριν από το όνομα του Πατριάρχη Μόσχας. Έτσι λοιπόν, η Κωνσταντινούπολη έθεσε στην ουκρανική γη τον ίδιο συνοριακό δείκτη, ο οποίος τώρα τίθεται εκεί από τη Μόσχα. Πράγματι, η Μόσχα τότε τον απώθησε αμέσως. Μονομερώς. Μέσω «του δικαιώματος της εξουσίας». Ποιανού είναι λοιπόν η δύναμη, εκείνου είναι και τα δίπτυχα. Με την πρώτη ματιά φαίνεται ότι πρόκειται για μια μικρή παράβαση της συμφωνίας. Αλλά σήμερα ακριβώς εξαιτίας αυτής της «λεπτομέρειας», η Μόσχα καλεί τους Ουκρανούς να χύνουν το αίμα τους. Αν αυτό είναι μια «λεπτομέρεια», τότε γιατί το κρατούν με όλη τους τη δύναμη; Και αν δεν είναι «λεπτομέρεια» τότε γιατί κάναμε παράβαση τον 17ο αιώνα και γιατί στη διαχρονική παράβαση αυτού του σημαντικού άρθρου της συμφωνίας για τη μεταφορά, εξακολουθούμε να θεωρούμε ότι η συμφωνία αυτή είναι έγκυρη;
Δεν μπορώ να το δεχθώ για λογική και αξιοπρεπή συμπεριφορά. Μεταξύ άλλων, όταν εμείς κάναμε παράβαση σχετικά με αυτή την «λεπτομέρεια», η Κωνσταντινούπολη σιώπησε και δεν άρχισε να κάνει οικουμενικό σεισμό. Αυτό εξαρτάται πλέον από το ρόλο των προσώπων σε διαφορετικές ιστορίες.
