Η Κοίμηση – εορτή της ζωής

Λόγος του Πανοσιολογιωτάτου Αρχιμανδρίτου Παρθενίου στην έναρξη της αγρυπνίας στην τιμή της Κοιμήσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου, του Σωτηρίου έτους 2018

 

Αγαπημένα τέκνα της Υπεραγίας Θεοτόκου,

Προπάντων σας εύχομαι όμορφο και χαριτωμένο βράδυ και ένα θερμό καλώς ήρθατε στο κοινό μας οίκο της προσευχής, στην αγία και ένδοξη Μονή του τιμίου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου!

Απόψε η Άχραντος Δέσποινα, η Μητέρα Βασίλισσα, πάλι μας συνήγαγε προς τιμή της μεγαλύτερης εορτής της, της λαμπρής και ενδόξου Κοιμήσεως – της ανάπαυσης απ’ αυτή την πρόσκαιρη ζωή. Πόσο παράξενο και παράδοξο! Εορτάζουμε θάνατο, αλλά ουσιαστικά αισθανόμαστε ζωοφόρο χαρά. Ακριβώς τέτοια όμως είναι αυτή η κοίμηση: αντί θανάτου – μια άμεση συνάντηση με την Ζωή, με τον Θεό. Κοιτάξτε την εικόνα που σήμερα είναι τοποθετημένη στο προσκυνητάρι και στην οποία είναι απεικονισμένη την Κοίμηση της Θεοτόκου. Αυτή καλύτερα εκφράζει την ουσία της εορτής αυτής. Σ’ αυτή βλέπουμε την Υπερευλογημένη, τοποθετημένη σε επιθανάτιος κλίνη, σαν να κοιμάται, κείτεται αναπαυμένη, θρηνουμένη απ’ όλο το χώρο των μαζεμένων αποστόλων, και την ίδια στιγμή πάνω απ’ τη κλίνη βλέπουμε τον Υιό της, περικυκλωμένο απ’ όλη την αγγελική δόξα, και στα χέρια του κρατάει την άμεμπτη ψυχή της, η οποία ακτινοβολεί με ζωή. Δηλαδή, αντί θανάτου, αναγνωρίζουμε ένωση με τον Ζωοδότη, καινή ζωή στο πλήρωμα. Στον Χριστιανισμό ο θάνατος δεν νοείται σαν τέλος, αλλά μόνο σαν αρχή της νέας ζωής, απόλυτα πιο αληθινή απ’ αυτή εδώ, την μάταια, την θλιβερή.

Όμως, σήμερα – θα συμπεραίνουμε με θλίψη – στο μεγαλύτερο μέρος της κοινότητας, η χριστιανική κατανόηση του θανάτου απουσιάζει και γι’ αυτό γύρω μας βλέπουμε να κυριαρχεί ο φόβος από τον θάνατο. Οι άνθρωποι φοβούνται να αντιμετωπιστούν με αυτό το φοβερό φαινόμενο, δεν μπορούν ανδρείως να το κοιτάξουν στα μάτια, αλλά με πανικό φεύγουν από το άσχημο πρόσωπο της υπάρξεώς του, όπως και από το πραγματικό πάθημα της σκληρής ζωής αυτής. Αλλά η φυγή και η παράβλεψη δεν τα κάνει ανύπαρκτα, αλλά αντιθέτως ακόμη περισσότερο μεγαλώνει την φρίκη απ’ αυτά. Οι απαντήσεις που υπερήφανα προσπάθησε να τις δώσει η άθεη προπαγάνδα, είναι ήδη ξεσκεπασμένες σε όλη την ασχημία τους, αλλά σε τίποτε δεν υστερούν και οι κούφιες φράσεις της σύγχρονης φιλοσοφίας της ζωής. Πάλι και πάλι οι άνθρωποι δεν είναι ικανοποιημένοι και θέλουν να ξεφύγουν απ’ αυτή την ψυχρή πραγματικότητα. Και φεύγουν, όμως, όχι προς κάτι παρηγορητικό και σωτηριώδες, αλλά προς κάτι ακόμη πιο σκληρό, πιο σκοτεινό, γίνονται δούλοι του αλκοόλ, των ναρκωτικών, των παθών και ελαττωμάτων που καταστρέφουν την ψυχή. Εξαπατώνται και εξαπατούν και τους άλλους με τα φτωχά ψίχουλα της ανύπαρκτης ελπίδας της ζωής. Άλλοι, πάλι, παραδίδονται σε κάποιες ψυχικές πλάνες, σε κάποια ψεύτικη πίστη του θεϊκού και του απόλυτου. Αλλά – δικαίως θα ρωτήσει κάποιος – και με την πίστη στο Θεό μπορεί ο άνθρωπος να κάνει λάθη και να είναι σε πλάνη; Και πώς! Δεν λέει ο Ίδιος ο Χριστός στο Ευαγγέλιο: «πολλοὶ γὰρ ἐλεύσονται ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου λέγοντες, ἐγώ εἰμι ὁ Χριστός, καὶ πολλοὺς πλανήσουσι» (Μτθ. 24,5), και αλλού: «Οὐ πᾶς ὁ λέγων μοι Κύριε Κύριε, εἰσελεύσεται εἰς τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν, ἀλλ᾿ ὁ ποιῶν τὸ θέλημα τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς» (Μτθ.7,21). Που σημαίνει ότι και διά της πίστεως ο άνθρωπος μπορεί να πλανηθεί. Και δεν είμαστε μάρτυρες πως κάποιοι, στο όνομα της πίστεως, γεμίζουν από μίσος προς τους δικούς τους, προς τους άλλους, προς αυτούς που δεν συμφωνούν με την γνώμη τους, και σκοτώνουν ακόμη, νομίζοντας ότι με αυτό ευαρεστούν τον Θεό; Να ένα παράδειγμα για πλάνη διά θρησκευτικής πεποίθησης. Για αυτό στην Εκκλησία πάντοτε τίθεται το ερώτημα όχι εάν πιστεύεις, αλλά σε ποιόν και πως πιστεύεις. Επειδή αυτό είναι πολύ σημαντικό. Εφόσον ο άνθρωπος έχει σωστή αντίληψη περί Ενός Αληθινού Θεού, ο Οποίος είναι Δημιουργός και Πατέρας της όλης δημιουργίας, και έχει απέραντη αγάπη προς όλο τον κόσμο, ιδιαίτερα προς τον άνθρωπο, τότε ό άνθρωπος αυτός δεν θα μπορούσε να έχει μίσος προς κάποιον, αλλά αντιθέτως, θα ήταν γεμάτος αγάπη και συμπόνια.

Η ορθή αντίληψη περί Θεού, η αληθινή πίστη και κοινωνία με Αυτόν, αναπόφευκτα μας απεικονίζει το πρόσωπο της Υπεραγίας Θεομήτορος. Όχι ότι το πρόσωπό της θα επισκιάσει το πρόσωπο του μόνου Σωτήρος, του Χριστού Θεού, αλλά σαν ένα θαυμάσιο παράθυρο που ανοίγει θέα προς Αυτόν. Επειδή Αυτή ήταν η  Παρθένος δια της οποίας ο Θεός εισήλθε στο κόσμο τούτο, «τὴν πύλην ἐπουράνιον», «τὴν αὐγὴν μυστικῆς ἡμέρας», «τὴν ταπεινὴν Δούλην Κυρίου», δια της οποίας ο Θεός εκτέλεσε την Οικονομία Του για την σωτηρία και έκανε τον άνθρωπο αθάνατο. Και ιδού αυτό το μυστήριο της αθανασίας στο πλήρωμα μας αποκαλύπτεται σήμερα στην εορτή αυτή. Αν και εορτάζουμε θάνατο, όμως κατ’ ουσίαν εορτάζουμε ζωή αιώνια. Για αυτό σήμερα δεν υπάρχει θλίψη, δεν έχει «ἐπιτάφιον θρήνον» και απελπισία, αλλά αποκάλυψη της αιώνιας χαράς. Η Θεοτόκος, με όλη την ζωή της αλλά και τώρα στην Κοίμησή της, μας αποκαλύπτει το νόημα και το μυστήριο της ζωής μας, τον σκοπό της υπάρξεώς μας. Αυτή η εορτή λαμπρά μας φωτίζει με τις ακτίνες της Βασιλείας του Θεού και φωτίζει το δρόμο σε όλους μας που σιγά σιγά πλησιάζουμε το επίγειο τέλος μας, γνωρίζοντας ότι αυτό στην ουσία δεν είναι τέλος αλλά μια νέα γέννηση, παλιγγενεσία στην αιωνιότητα. Όπως σήμερα έγινε με την Θεοτόκο. Και ο κάθε Χριστιανός είναι υποχρεωμένος να εργάζεται όσο περισσότερο μπορεί να της ομοιάσει στις αρετές, επειδή Αυτή ενώ ζούσε στην γη, ήταν πραγματικό Θεϊκό ομοίωμα, και με την καθαρότητά της, και με τα έργα της, και με το παρηγορητικό μητρικό πρόσωπό της. Ενώ είμαστε στο σώμα αυτό, στην πρόσκαιρη ζωή αυτή, είναι απαραίτητο να μιμούμαστε την αγάπη και αφοσίωσή της στο Θεό, εάν θέλουμε, μετά την αναχώρηση από ‘δώ, σαν και Αυτή, ο θάνατος μας να είναι μια γλυκιά συνάντηση με Αυτόν τον Οποίον η ψυχή μας τον αγάπησε και τον Οποίον ποθούσε όλη την ζωή της. Επομένως, στον Χριστιανό δεν έχει χώρο ο φόβος από τον θάνατο.

Για αυτό, αγαπητοί μου, να παρακαλέσουμε απόψε την Υπεραγία μας Θεομήτωρ, για όλες αυτές ψυχές, ιδιαίτερα για τους νέους, οι οποίοι περιπλανούνται στον σύγχρονο κόσμο, ζητώντας απάντηση για το νόημα της ζωής και αναζητούν καλύτερη πραγματικότητα απ’ αυτή που την ζουν τώρα. Να προσευχηθούμε η Μητέρα μας να βοηθήσει όλοι να βρουν Αυτόν, ο Οποίος μόνος, φώναξε με Θεϊκή αυθεντία: «ἐγώ εἰμι ἡ ὁδὸς καὶ ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ζωή» (Ιω. 14,6) – και να χαίρονται σ’ Αυτόν. Η Θεοτόκος το μπορεί αυτό: Αυτή συνεχώς μας προσφέρει όλους στον Υιό της και Θεό και μας χαρίζει τον Χριστό στις καρδιές μας, «εις αρραβώνα της αιωνίου ζωής» .Απόψε είμαστε ακριβώς για αυτό τον λόγω συγκεντρωμένοι, αυτό να ζητήσουμε, να απορρίψουμε όλους τους φόβους μας, να διακοσμηθούμε με τις δωρεές του Αγίου Πνεύματος: «ἀγάπην, χαράν, εἰρήνην, μακροθυμίαν, χρηστότηταν, ἀγαθωσύνην, πίστιν, πρᾳότηταν, ἐγκράτειαν» (συγκρ. Γαλ. 5,22) – δηλαδή με όλο αυτό που ήταν διακοσμημένη η Υπεραγία μας Θεομήτωρ.

Η Θεοτόκος να μας χαρίσει δύναμη να περάσουμε την αγρυπνία με εγρήγορση, νήψη, κατάνυξη, προσευχόμενοι με πολύ αγάπη για όλο τον κόσμο, πού αναζητά απάντηση για πολλές ερωτήσεις. Οι απαντήσεις δε για όλες τις υπαρξιακές ερωτήσεις ολοκλήρως και αναλλοιώτως βρίσκονται μόνο στο Ιερό Ευαγγέλιο του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.

Να είστε ευλογημένοι και η Υπεραγία Θεοτόκος να είναι μ’ όλους μας! Αμήν.