Χίλια χρόνια ως μία μέρα

Ομιλία του Προέδρου κ. Στέβο Πεντάροβσκι, κατά την διάρκεια του εορτασμού της χιλιετίας της Ιεράς Μονής Μπίγκορσκι του Τιμίου Προδρόμου, στις 18 Οκτωβρίου 2020.

Κ. Στέβο Πεντάροβσκι – Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Βορείου Μακεδονίας

Μακαριώτατε Αρχιεπίσκοπε Αχρίδως και Βόρειας Μακεδονίας και της Πρώτης Ιουστινιανής,

Θεοφιλέστατε Επίσκοπε Αντανίας, Ηγούμενε της Ιεράς Μονής Μπίγκορσκι του Τιμίου Προδρόμου,

Σεβαστά μέλη της Μονής Μπίγκορσκι,

Αγαπητοί φίλοι,

Πριν από τρείς ημέρες, στην αναμονή αυτής της μεγάλης ημέρας, είχα την τιμή να απονείμω στην Μονή του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, το κρατικό Παράσημο για την προσφορά. Στο όνομα των πολιτών της Βόρειας Μακεδονίας ευχαρίστησα για την προσφορά αυτού του λατρευτικού τόπου και για αυτό που αυτός ο τόπος δίνει ανιδιοτελώς κατά τους αιώνες, στην καλλιέργεια της πνευματικής και της πολιτισμικό-ιστορικής κληρονομιάς του λαού και της χώρας στην οποία ανήκει.

Η σημερινή εορταστική ημέρα είναι πολύ σύντομη για να περιγράψει, τουλάχιστον, τα κυριότερα γεγονότα από την χιλιετή ιστορία της Μπίγκορσκι. Όμως, όταν μόνο για μια στιγμή, αυτά τα χίλια χρόνια θα βλέπαμε ως μία μέρα, τότε θα μπορούσαμε να δούμε τον πρώτο Αρχιεπίσκοπο Αχρίδως, τον Ιωάννη Δεβρών πως ιδρύει και εγκαινιάζει την Μονή. Θα ήμασταν μάρτυρες πώς γενιές και γενιές πιστών, μοναχών και λαϊκών, αναβαθμίζουν και διατηρούν ζωντανή την Μονή Μπίγκορσκι. Θα βλέπαμε τους μάστορες πώς από πωρόλιθο χτίζουν αυτά τα πανέμορφα κτίρια, τους περίφημους Μιγάκους – ξυλόγλυπτες πώς με υπομονή χαράζουν το τέμπλο της Μπίγκορσκι, τους γνωστούς ζωγράφους πώς ζωγραφίζουν τις περίφημες τοιχογραφίες και εικόνες.

Θα είμασταν μάρτυρες σε χίλιους εορτασμούς της γεννήσεως και της αναστάσεως του Χριστού. Θα βλέπαμε πως η Μονή εξελίσσεται σε πηγή της πνευματικότητας, της γραμματοσύνης, και της αναγεννήσεως, όπου έδρασαν άνθρωποι οι οποίοι αναμφίβολα ήταν μακριά μπροστά από την εποχή τους – ο Κύριλλος Πεϊτσίνοβικ, ο Ιωακείμ Κρτσοβσκι, ο Ανατόλιος και ο Παρθένιος της Ζωγράφου και τα αδέλφια Μιλαντίνοβτσοι.

Σεβαστοί, δυστυχώς, θα είμασταν μάρτυρες και των μεγάλων δοκιμασιών και δυστυχιών. Διά των αιώνων, η Μονή Μπίγκορσκι έζησε διωγμούς, πυρκαγιές και πολέμους, αλλά και επέζησε αυτοκρατορίες, κράτη και ιδεολογίες. Κάποιες στιγμές ήταν και κλειστή, αλλά, ποτέ, ποτέ δεν ήταν ξεχασμένη και διαγραμμένη από την μνήμη των ανθρώπων. Μετά από κάθε ατυχία, οι μοναχοί, μαζί με τον λαό, ανακαίνιζαν αυτό το ιερό, φτάνοντας σε νέα πνευματικά και καλλιτεχνικά ύψη.

Ακόμα και αυτή, πολύ σύντομη προβολή της μακράς ιστορίας της Μονής, αναπόφευκτα επιβάλλει το ερώτημα: Πώς αυτός ο ναός της ησυχίας και της ομορφιάς, κατάφερε να ξεπεράσει όλες αυτές τις καταιγίδες?

Αυτό το ερώτημα, και ακόμα περισσότερο η απάντησή του είναι ιδιαίτερα σημαντική για τα σημερινά μας, σύγχρονα δεδομένα. Οι οικονομικές, κοινωνικές, ασφαλιστικές και οικολογικές κρίσεις με τις οποίες αντιμετωπίζεται η ανθρωπότητα, πολλαπλασιάστηκαν σε ένταση, σε πολυπλοκότητα και επιρροή. Η πανδημία μόνο πολλαπλασίασε τα προβλήματα. Οι παγκόσμιες διαδικασίες και αναταράξεις επιδρούν και στην καθημερινότητά μας. Κάποιες φορές, αυτή η ρουφήχτρα των κρίσεων κάνει να αισθανόμαστε σαν να γίνονται όλα ξαφνικά, σαν τα χίλια χρόνια να είναι στρυμωγμένα μόνο σε μία μέρα.

Και ακριβώς σε τέτοιες στιγμές της αυξανόμενης δυσπιστίας μεταξύ των ανθρώπων, φόβου και αβεβαιότητας από το άγνωστο, πολλοί συμπολίτες μας ψάχνουν ειρήνη, παρηγοριά και ελπίδα ακριβώς σε αυτό το τόπο. Για πολλούς πάσχοντες από διαφορετικές γενιές, διαφορετικά κράτη και διαφορετικές ιδεολογίες και θρησκείες, η Μονή Μπίγκορσκι αποτελεί πνευματικό καταφύγιο από τις καταιγίδες της ζωής. Οι διαιρέσεις και οι προκαταλήψεις οι οποίες είναι τόσο παρούσες στην καθημερινότητά μας, δεν έχουν θέση στην Μονή, στην οποία οι άνθρωποι, πριν από όλα είναι άνθρωποι, ανεξάρτητα από της προσωπικές τους ιδιότητες. Αυτή είναι τόπος θεραπείας των ψυχικών πληγών και αποτοξίνωσης των εξαρτημένων. Πολλοί πιστοί ακριβώς σε αυτήν την Μονή επαναφέρουν την πίστη τους στην ζωή και στερεώνουν την πνευματική τους ταυτότητα.

Αυτή η χιλιετής άσκηση οφείλετε σε δύο πράγματα. Πρώτον, η Μονή Μπίγκορσκι δεν είναι μόνο υλική, αλλά και πνευματική κατασκευή κτισμένη όχι μόνο από τον μπιγκορικό πωρόλιθο, αλλά και από τις συνεχείς προσευχές των γενεών των πιστών ανθρώπων.

Δεύτερον, είναι γνωστό ότι αυτοί οι οποίοι περνούν μια περίοδος της ζωής τους εδώ έχουν διαφορετική αντίληψη για τον χρόνο για τους οποίους αυτός είναι ίσιος με την αιωνιότητα. Για αυτούς, κάθε μια μέρα περασμένη με αυταπάρνηση αξίζει σαν χίλια χρόνια. Οι άνθρωποι οι οποίοι ειλικρινά πιστεύουν, πιο εύκολα διαχωρίζουν το ασήμαντο από το ουσιαστικό, το πρόσκαιρο από το μόνιμο. Με αυτήν την ήρεμη στάση τους για την ζωή, αυτοί δεν ανταγωνίζονται για επιτυχία, για υλικά πλούτη ή για υπεροχή απέναντι στους άλλους. Φαίνεται πως εκεί είναι το μυστήριο της αιώνιας επιβίωσης αυτής της Μονής, της οποίας θεμέλια είναι βαθιά τοποθετημένα στις καρδιές και ψυχές του σλαβομακεδονικού λαού μας.

Σεβαστοί παρόντες,

Το σημερινό ιωβηλαίο μας παρακινεί να σκεφτόμαστε πόσο σοφά χρησιμοποιούμε τις μέρες στις ζωές μας και σε τι καταθέτουμε τα χρόνια; Μήπως μόνο σε αναζήτηση υλικών αξίων ή και για να δείξουμε καλοσύνη και αλληλεγγύη προς τον πλησίον μας και προς όλους τους οποίους η ζωή τους έγινε πολύ δύσκολη; Εάν και πόσο ο καθένας από μας συμβάλλει στην σημαντικότερη υπόθεση, στην ίδρυση ελεύθερης κοινωνίας ισότιμων και ενάρετων πολίτων στην οποία θα σέβεται φυσική αξιοπρέπεια του κάθε ανθρώπου?

Για αυτό είναι αναγκαίο σήμερα, στην αρχή της δεύτερης χιλιετίας της Μονής Μπίγκορσκι, να σκεφτόμαστε, πώς κάποια επόμενη γενιά δικών μας απογόνων θα εκτιμά τα έργα της δικής μας γενιάς. Ελπίζω πως εάν μείνουμε με δυνατή πίστη και με σεβασμό μεταξύ μας, και μετά από χίλια χρόνια θα έχουμε καλοσύνες και αξίες οι οποίες θα μείνουν πίσω μας, για τις οποίες θα γίνεται λόγος.

Με αυτή την σκέψη, επιτρέψτε μου σε όλους να σας ευχηθώ καλή υγεία και χαρά με τους αγαπημένους σας, ενώ στην Ιερά Μονή Μπίγκορσκι και στον πατέρα Παρθένιο να τους ευχηθώ να κρατήσουν την πνευματική δύναμη και ενέργεια την οποία κατέχουν για να αντιμετωπίσουν όλους τους πειρασμούς στον δρόμο της ζωής την οποίαν έχουν επιλέξει.

Πρώτα ο Θεός, να τα λέμε μόνο για καλά πράγματα!

Σας ευχαριστώ.