Ο Οικουμενικός Πατριάρχης τέλεσε Μνημόσυνο υπέρ της αναπαύσεως του πατριάρχου Γρηγόριο ΣΤ’, πρώην μητροπολίτη Πελαγονίας

Η Αυτού Θειοτάτη Παναγιότης, Οικουμενικός Πατριάρχης κ. κ. Βαρθολομαίος, την Τρίτη 8 Νοεμβρίου 2022, πρωτοστάτησε στην Θεία Λειτουργία για την εορτή της Σύναξης των Παμμεγίστων Ταξιαρχών, στον δήμο Μέγα Ρεύμα (το σημερινό Arnavutköy) στην Κωνσταντινούπολη.

Οικουμενικός Πατριάρχης Γρηγόριος ΣΤ’

Αμέσως μετά, ο Οικουμενικός Πατριάρχης τέλεσε Μνημόσυνο υπέρ της αναπαύσεως των ψυχών των μακαρίων και αειμνήστων Πατριαρχών: Σοφρωνίου Β’, Γαβριήλου Δ’, Κωνσταντίνου Β’ και Γρηγορίου ΣΤ’, των οποίων τα λείψανα έχουν ενταφιαστεί στην αυλή του Ναού, όπως και του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Κύπρου Χρυσόστομου Β’, αλλά και Αρχιερέων της Μητρός Εκκλησίας.

Το σημαντικό για μας είναι αυτό που ανάμεσα στους ενταφιασμένους Πατριάρχες στον Ναό των Αρχαγγέλων στο Μέγα Ρεύμα είναι και τα λείψανα του αείμνηστου Πατριάρχου Γρηγορίου ΣΤ'(1798-1881). Αυτός ο ιδιαίτερα μορφωμένος και φωτισμένος ιεράρχης της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας, εκάρη μοναχός στις 20 Μαρτίου 1815, από τον μητροπολίτη ιερομάρτυρα Άγιο Γρηγόριο Δέρκων και ήταν προσωπικός του αρχιγραμματέας μέχρι το μαρτύριό του, στις 3 Ιουνίου 1821. Στις 24 Σεπτεμβρίου 1824 στην πατριαρχική αυλή χειροτονήθηκε μέγας πρωτοδιάκονος. Στις 6 Οκτωβρίου 1825 χειροτονήθηκε ιερέας και είχε διοριστεί ως μέγας πρωτοσύγκελος. Μετά την λαμπρή και πρόθυμη διακονία του στην αυλή του Πατριαρχείου, στις 21 Οκτωβρίου 1825 ψηφίστηκε και ενθρονίστηκε ως Μητροπολίτης Πελαγονίας. Τότε η Μητρόπολη Πελαγονίας περιελάμβανε και την πόλη Ντέμπαρ με την περιφέρειά της, έτσι και το μοναστήρι Μπίγκορσκι αποτελούσε μέρος της. Ο Μητροπολίτης Γρηγόριος ήταν σύγχρονος του μεγάλου αναγεννητή και αγίου ηγουμένου, Αρχιμανδρίτου του Οικουμενικού πατριαρχικού θρόνου Αρσενίου Μπίγκορσκι. Η συνεργασία μεταξύ του δεσπότη και του ηγουμένου ήταν σε ιδιαίτερα υψηλό επίπεδο, έτσι που με την ευλογία και συνεργούντος του Μητροπολίτη Γρηγορίου, ο οποίος κατάφερε να παραχωρηθεί ακόμα και σουλτανικό φιρμάνι για το Μπίγκορσκι, ο Γέροντας Αρσένιος κτίζει και ομορφαίνει το Μοναστήρι, μετατρέποντάς το σε ένα από τα πιο σημαντικά πνευματικο – πολιτιστικά κέντρα των ορθοδόξων σε αυτά τα χρόνια. Από ευγνωμοσύνη προς αυτό για τα μεγάλα του κατορθώματα και ευεργεσίες, ο Αρχιμανδρίτης Αρσένιος παραγγέλνει από τους ζωγράφους Μιχαήλ και Δανιήλ να τον κάνουν πορτρέτο τον δεσπότη στην μεγάλη τραπεζαρία του μοναστηριού, διαιωνίζοντας με αυτό τον τρόπο την πνευματική σχέση του Μητροπολίτη Γρηγορίου με το Μοναστήρι Μπίγκορσκι.

Με την ευλογία και τις προσπάθειες του μητροπολίτη Γρηγόριο Πελαγονίας και Δεβρών κτίστηκε και ο μεγαλοπρεπής Ναός του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου του Μυροβλυτου στην Μπίτολα, ένας από τους πιο ωραίους ναούς εκείνο τον καιρό, ο οποίος μέχρι σήμερα είναι αντιπροσωπευτικό σύμβολο της πόλης και καύχημα των πολιτών της Μπίτολα. Επίσης, με την ευλογία του κτίστηκαν και οι δύο γνωστές εκκλησίες στην πόλη Πρίλεπ, «Ευαγγελισμός της Παναγίας» και «Μεταμόρφωση του Σωτήρος», και με την μεσιτεία του αποτράπηκε ο βομβαρδισμός της Πρίλεπ, όταν οι Οθωμανικές δυνάμεις ήθελαν να την ισοπεδώσουν το 1831.

Πορτρέτο του αειμνήστου Γρηγορίου ΣΤ’ στην μεγάλη τραπεζαρία της Μονής Μπίγκορσκι, ως Μητροπολίτης Πελαγονίας και Δεβρών

Το 1833 ο Γρηγόριος εξελέγη Μητροπολίτης Σερρών, όπου ανακαίνισε και έκτισε πολλές εκκλησίες και σχολεία. Γίνεται Οικουμενικός Πατριάρχης υπό το όνομα Γρηγόριος ο ΣΤ’ στις 27 Σεπτεμβρίου 1835, σε έναν καιρό ιδιαίτερα δύσκολο και βασανιστικό για το ορθόδοξο χριστιανικό γένος, δεδομένου ότι πολλοί σύγχρονοι του αρχιερείς είχαν αμείλικτα δολοφονηθεί εκ μέρους των τουρκικών αρχών, συμπεριλαμβανομένου και του προκατόχου του Πατριαρχικού θρόνου, του ιερομάρτυρος Γρηγορίου του Ε’, τον οποίο απάνθρωπα τον κρέμασαν λόγω της πίστης του στον Χριστό, στις 10 Απριλίου 1821. Ο Πατριάρχης Γρηγόριος ο ΣΤ’ ήταν ένας αποκλειστικά ευσεβής και ηθικός άνθρωπος, ο οποίος με ζήλο φροντισε για την τάξη στην Εκκλησία και για την καθαριότητα της ορθόδοξης διδασκαλίας. Κοιμήθηκε στις 8 Ιουνίου 1881, στο σπίτι του στην περιοχή Μέγα Ρεύμα. Ενταφιάστηκε στην αυλή του Ναού των Παμμεγίστων Αρχαγγέλων.

Αιώνια του η μνήμη!

Φώτο: romfea.gr και αρχείο της Μονής