Преподобниот Пајсиј беше многу загрижен поради промената на календарот во Грција. Беше загрижен поради многуте проблеми што оваа промена ги предизвика и се молеше за нивно разрешување. Беше особено загрижен поради групите што ги создадоа „Старокалендарците“ и што дејствуваа самостојно, без благослов на Вселенскиот Патријарх и без заедништво со Помесните Православни Цркви. Некои од тие групи беа создадени и во Атина и Солун, меѓутоа со залагање на Преп. Пајсиј повторно се обединија со Грчката Црква.
Преподобниот велеше: „Би било добро овие календарски разлики да не постојат, но причина за нивното настанување не е ниту Црквата ни верата“. На приговорите дека измените во календарот ги направил папата, преподобниот Пајсиј велеше: „Новиот календар го направи папата, но стариот календар го направи идолопоклоник“, мислејќи на Јулиј Цезар.
За да ги разбереме ставовите на Преподобниот по ова прашање ќе го наведеме следниот настан:
Еден православен христијанин со грчко потекло, живеел со своето семејство во Америка долги години. Имал многу сериозен проблем. Тој бил „зилот“, односно старокалендарец, додека неговата жена и деца го следеле новиот календар. „Веќе не можевме ни празниците да ги прославиме заедно. Тие го славеа Божик тогаш кога јас го славев Св. Спиридон. Кога јас го славев Божик, тие го славеа Св. Јован. Но тоа беше нашиот најмал проблем. Најлошо од сѐ беше ‘учењето’ дека новокалендарците се еретици, дека ќе бидат осудени. Не е мала работа непрестајно да слушаш коментари дека твојата жена и деца ја издале сопствената вера и отишле на страната на папата, и тоа дека Светата Причест што тие ја примаат нема благодат. Зборувавме со часови, но не доаѓавме до никаков заклучок. Да бидам искрен, имаше работи кои и мене не ми се допаѓаа кај старокалендарците, особено кога нашите владици доаѓаа да разговараат со нас. Тие не зборуваа со љубов и болка во срцето за заблудените браќа и сестри што го прифатиле новиот календар, туку зборуваа со омраза и радост.
Велеа дека новокалендарците еден ден ќе отидат во пеколот. Беа многу фанатични. А кога тие ќе ги завршеа своите говори, јас чувствував внатрешен немир. Бев истоштен и во голема болка заради целата ситуација. Сигурно нешто ќе ме снајдеше од постојаните, секојдневни грижи. При една посета на Грција му спомнав за својот проблем на мојот роднина Јани. Тој ми кажа за некој старец Пајсиј. И решивме да појдеме на Света Гора за јас да се сретнам со него. Дојдовме на Панагуда каде што живееше Преподобниот. Тој нѐ послужи и со насмевка на лицето ми понуди да седнам кај него. Бев збунет од неговата присност. Чувствував според неговото однесување, дека тој веќе сѐ знае за мене.
-Како стојат работите со автомобилите во Америка? – беше неговото прво прашање. Бев запрепастен. Заборавив да спомнам дека работам на паркинг, занимавајќи се со автомобили по цел ден.
-Добро – беше единствениот збор што можев да го изговорам, гледајќи изненадено во Преподобниот.
-Колку цркви има во местото каде што живееш?
-Четири – одговорив, и ме облеа нов бран на изненадување.
-Со новиот или стариот календар? – дојде следното прашање како гром од ведро небо, па наместо да го зголеми моето изненадување, направи да се почувствувам уште попријатно, восхитен од необичниот дар на прозорливост на Преподобниот.
-Две со новиот, две со следниот календар – одговорив.
-А по кој календар одиш ти?
-Јас по стариот, а жена ми по новиот – одговорив
-Слушај, би требало да одиш таму каде што жена ти оди – ми го рече ова и се подготвуваше да ми даде подетални објаснувања.
За мене тоа прашање веќе беше решено. Веќе не ми беа потребни објаснувања и аргументи. Нешто неверојатно се случи во мене, нешто божествено. Она што веќе долго време ме мачеше замина далеку, ме напушти. Сите аргументи, сите закани и сите анатеми против новокалендарците што со години ги слушав, сега исчезнаа. Ја чувствував милоста Божја која преку Божјиот угодник делуваше на мене, и ме исполнуваше со мирот за кој толку долго копнеев. Мојата внатрешна состојба сигурно се виде и во моите очи. Можеби Преподобниот ја виде таа моја внатрешна состојба, па за момент застана. А потоа продолжи да ми дава уште некои совети и објаснувања. Можеби за да им ги пренесам на другите, а и за сам да ги ползувам за себе во искушенијата, доколку оваа божествена состојба ме напушти“.
„Секако, и ние на Атос го следиме стариот календар“, продолжи Преподобниот. „Но ова е друга ситуација. Ние сме обединети со сите цркви и со Патријаршиите кои го следат новиот и стариот календар. Нивните Свети тајни имаат иста благодат како и нашата. Нивните свештеници сослужуваат со нашите. Меѓутоа, додека овие несреќници беа отцепени, ми беше многу жал, зашто повеќето од нив се побожни, прецизни (во следењето на каноните), борбени во духот и со вистинска ревност. Но сето тоа се случи на еден необјаснив начин. Ни тие не знаеја што прават. Едни си заминаа поради солидарност со другите, други од самољубие, трети поради незнаење.
Тие сметаа дека ова е догматски проблем, дека сме сите измамени и поради тоа ја напуштија Црквата. Тие не постапуваат по благословот, не припаѓаат никому. И тоа не е сѐ. Најлошо е што тие групи и понатаму се делат и продолжуваат да се анатемисаат едни со други, престанувајќи да комуницираат меѓусебно. Не знаете колку само бев нажален заради целата оваа ситуација. Многу се молев. Важно е да имаме и да им покажуваме љубов, да сочувствуваме со нив и да не ги осудуваме. И уште поважно, треба да се молиме за нив, за Господ да го просветли нивниот ум, и понекогаш, доколку некој од нив побара помош од нас, треба да ги поучиме“, заврши Преподобниот.
Поминаа повеќе од пет години. Овој господин се врати во Панагуда да му се заблагодари на Преподобниот, зашто после првата средба одново ја пронајде својата духовна, но и семејна среќа. И со солзи во очите го раскажуваше овој настан. Со својата љубов, молитва и расудливост, Преподобниот знаеше кога да зборува, како тивко да ѝ помогне на Мајката Црква, избегнувајќи екстремни, скандалозни ситуации и да ги лечи раните што го мачат телото на Црквата.
