Треба да ја прифатиме протегнатата рака од Македонија. Ова го кажа патријархот Неофит како одговор на прашањето на бугарската новинска агенција БГНЕС. „Тоа е најмалото што можеме да го направиме, зашто тие се наши браќа, наш народ. Ќе се стремиме да го запазиме неговото единство“, изјави патријархот Неофит на влегување во Светиот Синод.
Патријархат и синодалните митрополити се собраа на редовното заседание на зимската сесија, на коешто треба да го разгледуваат писмото на Македонската православна црква – Охридска архиепископија /МПЦ-ОА/ од 9 ноември. Во него таа моли да биде призната како независна црква, а исто така бара Бугарската православна црква да стане нејзина Црква-Мајка.
Пред Синодалната палата, и покрај студеното време и дождот, мноштво граѓани се собраа ова утро на молчаливо бдение во поткрепа на барањето Бугарската патријаршија да биде Црква-Мајка на Македонската архиепископија.
Видни општественици, новинари, учени, претставители на големи македонски родови, како Миладинови и Дрангови, Шапкареви, Прличеви и Развигорови, застанаа во поткрепа на барањето на МПЦ. Според нив Бугарската патријаршија ги има своите основанија категорично да ја потцрта историската вистина за происходат на возобновената како Македонска православна црква – Охридска архиепископија, како и за нејзиното егзархиско наследство.
Тие подвлекоа дека без подвигот на нашите предци, вклучително и на тие од Вардарска и Беломорска Македонија, коишто постигнаа црковна независност за поголемиот дел од православните Бугари на Балканот во текот на ХIХ в., денес не би постоеле ниту Бугарската патријаршија, ниту Македонската архиепископија, којашто се јавува како наследник на македонските епархии на Бугарската егзархија.
„Ваше Светејшество, не отфрлајте ја протегнатата рака на нашите браќа од Македонија“, повикуваа дел од плакатите денес.
„Многу се надеваме сега бугарскиот патријарх да понесе одговорност и да се согласи заедно со целиот Свети синод, се надеваме тоа да е во целосно еднодушие, и ние да станеме Црква-мајка на Македонската црква“, рече д-р Милен Врабевски. Тој подвлече дека тоа е една протегната рака за помош на браќата христијани. „Веруваме дека БПЦ ќе има доволно сили да дејствува во таа правилна посока да биде Црква – мајка. Ќе се согласи да ја признае автокефалноста на Охридската архиепископија и на тој начин, според територијалниот принцип, на територијата на Република Македонија да има црква, на која ние да сме ѝ Црква-мајка и на тој начин се востановува историската вистина“, рече тој и подвлече дека во моментот тие наши браќа имаат неопходност од помош. „Бараме овој пат една тврда позиција, се надеваме на правилно решение од страна на бугарскиот патријарх и тој да пројави едно достоинство во овој уникатен историски момент и да биде еден вистински духовен татко на својата нација“, изјави д-р Врабевски.
Авторот и водачот на предавањето „Вера и општество“ посочи дека писмото на МПЦ до Бугарската патријаршија е историско. Во него за прв пат официјално се кажува тоа, коешто сите го знаеме од историјата, дека јерархијата на Македонија, црквата на Македонија го води својот почеток од бугарската црква и од бугарските диецези. „Светиот Синод не треба да ја отфрла протегнатата рака и треба врз основа на писмото да започне разговори со Македонската архиепископија, во коишто да опстојува и тоа дека Македонската архиепископија треба да ја признае и историската вистина за својот происход“, изјави Горан Благоев и додаде: „И дури после тоа да се започнат и консултации со останатите помесни православни цркви. А не прво да има консултации со помесните цркви, коишто сите знаеме до што ќе доведат, барем не мал дел од овие консултации“.
„Ми се чини дека најнапред во оваа зграда треба да седнат архиереите на двете цркви, да започнат разговори, да постигнат согласие по некои спорни моменти од македонската страна, зашто од наша страна се неспорни, и дури после тоа да се бара мнението на останатиот православен свет“, рече тој. „Сите тие баења на одредени претставници, на одредени средини, дека ако нашата црква си дозволи да ја прифати протегната рака, таа самата ќе се постави во изолација, са неопстојни. Апсурдно е тоа да се случи, дотолку повеќе што имаме доволно примери во православието, како едни помесни цркви општат со јерархии, коишто не се признати од сите други помесни цркви и помеѓу себе тие немаат никаков проблем“, посочи Горан Благоев.
Европратеникот Андреј Ковачев се надева дека БПЦ ќе „ја прифати подадената рака од нашите браќа и сестри од Република Македонија“.
„Заедно како во политички, така и во духовен контекст да го заборавиме она што нѐ разделувало во минатото. Да го помниме, никогаш да не го забораваме и заедно да одиме напред“, категоричен е тој. „Треба да се најде таква формула и јас се надевам на мудрост, на доволно познание од нашата блиска и подалечна историја. Во спомен на нашите предци да соработуваме со браќата останати по различни причини и несправедливи договори од другата страна на границата“, рече уште Андреј Ковачев.
Струмичкиот владика Наум изјави порано пред БГНЕС, дека нема ништо поприродно од тоа Бугарската патријаршија да стане Црква-Мајка на МПЦ. Уште повеќе што подобно барање било испратено пред неколку години од некои бугарски архиереи.
Според него решението на Светиот синод ќе доведе до извлекувањето на МПЦ од изолацијата, во којашто е поставена од Српската православна црква. Исто така овој акт ќе ѝ дозволи на Бугарската патријаршија да се претвори во заштитник и да ја претстави МПЦ пред Вселенскиот патријарх и останатите православни цркви.
„Црквата-Мајка не е сврзана толку со минатото, колку со една заедничка иднина во името на Богочовекот Христос. Црквата-Мајка означува љубов“, категоричен е владиката Наум и додава дека: „Врската со Црквата-Мајка не запира со актот на самото признавање, туку продолжува вечно – како почит, благодарност и љубов“. Тој ги отфрли некои појавени тврдења дека Вселенската патријаршија би била против едно такво општење меѓу нашите две цркви, определувајќи го како „голема лага“.
